نگاهی به گیاهان تیره چتریان درایران و ارزش و اهمیت آنها جنس های تک گونه، کاربرد ها و مصارف،پراکندگی جغرافیائی، گونه های انحصاری

تیره چتریان یکی از تیره های بزرگ گیاهی جهان با قریب 438 جنس و 3500 گونه است که بیشتر در نیمکره شمالی جهان پراکند اند (Mabberley 2006) ، این تیره در ایران 124 جنس و 365 گونه دارد که 118 گونه از آنها انحصاری ایران هستند. این تیره در ایران سه زیر تیره دارد که بزرگترین آنها  Apioideae  با 342 گونه  در برگیرنده 8 قبیله است که بزرگترین آنها قبیله Peucedaneae  شامل 144 گونه در ایران است. از مجموعه 124 جنس موجود 78 جنس یک گونه ای Monospecific  هستند و بقیه از 2 -33 گونه دارند. در میان جنس های تک گونه ای 15 جنس و گونه های آنها انحصاری ایرانند و تعداد جنس های در برگیرنده  یک تا چند گونه انحصاری بالغ بر 28 جنس است. چتریان در ایران عنوان گیاهان دارویی و معطر، سبزیجات خوراکی و ادویه جات، گیاهان عوفه ای و سمی دارای ترکیبات شیمیایی  مهمی هستند که در محل اشاره به گیاهان دارویی به آنها اشاره می کنم. چتریان ایران مانند سایر گیاهان به دلیل کاربردهای خاص و دخالتهای انسان واغلب تک گونه ای بودن جنس ها و پراکندگی جفرافیایی محدود آنها مورد تهدید هستند،  بعلاوه خواص دارویی و علوفه ای و قابلیت های صنعتی آنها، این موضوع را تشدید  می کند و رویشگا ه های طبیعی آنها را تحت فشار قرار می دهد.