مرور تطبیقی آمار کتابخانه ها در ایران و جهان بر پایه استاندارد 7/39 Z

در این پژوهش، وضعیت آمار کتابخانه های ایران و جهان، بر پایه استاندارد 7/39Z مقایسه شده است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن، پیمایشی است. برای این منظور، پیشینه آمار کتابخانه های ایران و جهان بر پایه استاندارد آمار کتابخانه ها 7/39Z  در سه بخش کاربرد، واحد گزارشگیری و اقلام، به‎صورت نظام‎ مند مرور و تحلیل شدند. تحلیل‎ها به دو روش اسنادی و محتوا انجام شد. در تحلیل اسنادی، به‎کمک روش نمونه گیری هدفمند با فیش و جست‎وجوی کلیدواژه «آمار کتابخانه ها» در پایگاه های اطلاعاتی فارسی و لاتین، تمام منابع مرتبط با موضوع شناسایی و پس از غربالگری موارد تکراری حذف شدند و در نهایت، 138 منبع در ایران و 223 منبع در جهان باقی ماند. در تحلیل محتوا، با استفاده از روش تحلیل سه مرحله ای کدگذاری باز، محوری و انتخابی استراوس و کوربین، داده‎ها در نرم افزار SPSS تحلیل شدند و به‎کمک آزمون تی مستقل، معناداری تفاوت میانگین کاربرد، واحد گزارشگیری و اقلام در دو جامعه مستقل ایران و جهان بررسی شد. بر اساس یافته ‎ها، کاربرد آمار کتابخانه ها در ایران در گستره محلی و استانی و در جهان، بین المللی و ملی است. واحد گزارشگیری مسئولیت گردآوری آمار کتابخانه ها در ایران و جهان و همچنین، کتابخانه های دانشگاهی، خدمات بهداشتی/ پزشکی، ملی، عمومی و  تخصصی را برعهده دارد. اقلام آمار کتابخانه ها در ایران، زیرساخت و در جهان؛ منابع انسانی، مجموعه ها، منابع مالی و خدمات است. آمار کتابخانه ها در ایران باید با سیاست گذاری، هماهنگی و برنامه ریزی بر پایه الگوی استاندارد، علمی، روزآمد، مستمر و سالانه ارایه شود تا از سطح سیاهه کتابخانه به سطح آمار کتابخانه ها ارتقا یابد.