تحلیل حقوقی مدیریت سود در شرکت های پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش گشتاور تعمیمیافته

مدیریت سود پدیده ای متاثر از عوامل محیطی است که به لحاظ نظری، براساس تیوری نمایندگی، تحلیل پذیر است. از منظر حقوقی، مسئله نمایندگی در قالب مسئله اصیل - نماینده مطرح می شود که وجه اشتراک حسابداری و حقوق است. این مسئله زمینه ساز وقوع خطر اخلاقی است. این خطر اخلاقی در رابطه میان مدیر و سهامدار در قالب عدم تقارن اطلاعاتی مطرح می شود. توجه به نهاد حقوق مالکیت، یکی از روش های کنترل خطر اخلاقی است. پژوهش حاضر قصد دارد با بهره جستن از مفاهیم اقتصاد نهادگرا، نهاد حقوق مالکیت و مسئله اصیل - نماینده، تحلیل حقوقی از مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ارایه کند؛ ازاین رو رابطه میان حقوق مالکیت و اجزای آن با مدیریت سود در 94 شرکت طی بازه زمانی 1390 - 1396 با استفاده از رویکرد گشتاور تعمیم یافته آزموده شد. براساس نتایج پژوهش، حفاظت از حقوق مالکیت با مدیریت سود رابطه منفی و معنادار دارد و با تقویت حاکمیت قانون، ثبات سیاسی، کنترل فساد، سهولت دسترسی به وام، تسهیل فرآیند ثبت مالکیت، حفاظت از مالکیت فکری و حفاظت از ثبت اختراع، انگیزه های فرصت طلبانه مدیران و مدیریت سود را کنترل می کند.