بررسی وضعیت دسترسی به امکانات درمانی بیمارستانی با استفاده ازسیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در شهر یزد سال 1398

دسترسی جغرافیایی مناسب به امکانات درمانی بیمارستانی منجر به افزایش مراجعه افراد جهت دریافت خدمات غیر اورژانسی و عدم تاخیر در ارایه خدمات اورژانسی خواهد شد. هدف این پژوهش، تعیین وضعیت دسترسی به امکانات درمانی بیمارستانی و مکان یابی بهینه بیمارستانها در شهر یزد در سال 2019 بود.

این پژوهش از نظرنوع  توصیفی و از نظر اهداف یک مطالعه کاربردی است. داده های مورد نیاز تحلیل دسترسی شامل اطلاعات مربوط به کلیه مراکز بیمارستانی موجود، اطلاعات جمعیتی، نقشه ی کاربری نظامی، مسکونی، ورزشی، صنعتی، فضای سبز، آموزشی،  تراکم جمعیت، راه های ارتباطی و لایه  بلوک های جمعیتی شهر یزد بود. تحلیل داده ها در نرم افزار GISورژن 10.3انجام گرفت.

  شهر یزد دارای 11 بیمارستان و 1915 تخت فعال است. تعداد بیمارستانها متناسب با کل جمعیت بود ، اما کمبود 147 تخت فعال وجود داشت. سرانه فضای بیمارستان 0.40 متر مربع بود که بیشتر از حد استاندارد (0.37 مترمربع) است. توزیع بیمارستان و تختخواب در مناطق مختلف یزد نابرابر بود.درصد جمعیت با دسترسی زیاد یا مطلوب  (جمعیت داخل شعاع 1500 متری پیرامون بیمارستانها) به بیمارستانهای دارای  بخش های اورژانس، داخلی وجراحی، اطفال و زنان وزایمان به ترتیب 54.12 ، 41.92، 44.44 و 48.34 درصد جمعیت شهریزد است. همچنین ، جمعیت با دسترسی محدود (جمعیت خارج از شعاع 3000 متری بیمارستان ها) به بیمارستان های دارای واحدهای اورژانس ، داخلی و جراحی ، کودکان و زنان به ترتیب 15.40، 31.72 ، 21.78 و 18.89 درصد از جمعیت یزد را تشکیل می دهند. نقشه طبقه بندی شده پهنه های شهر یزد برای احداث بیمارستان در 5 دسته بسیار مناسب تا بسیار نامناسب نشان داد که نزدیک به 34 درصد منطقه مورد مطالعه، جهت احداث بیمارستان مناسب است.

با توجه به نتایج بدست آمده ، کمبود بیمارستان و فضای بیمارستانی در  شهر یزد وجود ندارد و تعداد تخت ها کمتر از استاندارد بین المللی نیست. با این حال ، مکان یابی بیمارستان ها به گونه ای نیست که بخش عمده ای از جمعیت در شعاع دسترسی زیاد یا مطلوب بیمارستان ها قرار گیرند.