گونه شناسی نظریه های مصرف شهری در شهرسازی

بیان مسئله:

 در طول چند دهه ی اخیر پژوهش‎گران و اندیشمندان با تخصص ها و رویکردهای مختلفی به مطالعه و بررسی شهر معاصر و سازوکارهای حیات آن پرداخته اند. با وجود تنوع در جهت گیری های پژوهشی، آن چه تمامی این پژوهشگران بر آن اتفاق نظر دارند، تحول گسترده، عمیق و پرشتاب شهر معاصر نسبت به نمونه های پیشین آن یعنی مصرف-محور شدن شهر معاصر است. این درحالی است که از زمان وقوع انقلاب صنعتی، همواره نقش تولیدی شهرها برسایر خصایص آن ها تفوق داشته است. تاکنون و به خصوص در طی 50 سال گذشته، طیف بسیار متنوعی از نظریات (از رشته‏های علمی مختلف) به بررسی جامعه ‏ی معاصر از این دیدگاه پرداخته ‏اند. شناخت و تجزیه و تحلیل این مجموعه‎ی گسترده از مطالعات به خصوص برای پژوهش‎گران شهری کاری بس دشوار است که لزوم انجام یک پژوهش از جنس گونه‏شناسی را در این حوزه مشخص می‏کند.

پژوهش حاضر با هدف گونه شناسی مجموعه ی نظریه های مطرح در این حوزه انجام شده است.

برای تحقق هدف فوق ب راهبرد پژوهش کیفی، به دنبال ارایه ی چارچوبی روشن برای طبقه بندی نظریه های مصرف که در علوم مختلف مطرح شده ‏اند، متناسب با موضوع هریک به کار گرفته شد.

یافته ها:

 نتایج پژوهش حاضر حاکی از قابلیت کلاسه بندی نظریه های مصرف و شهر به سه طبقه ی کلان اقتصادسیاسی مصرف، جامعه شناسی مصرف و رویکرد ترکیبی، و چهل و سه طبقه ی خرد است.

نتایج می تواند برای پژوهشگرانی که قصد نظریه پردازی و یا ورود به این نوع مطالعات را دارند، بسیار راهگشا باشد. در انتها نیز تلاش شده است تا نظریاتی که مستقیما در دانش شهرسازی کاربرد داشته‏اند با دقت بیش‏تری مورد بررسی قرار گیرند.