مدلسازی پتانسیل آتش سوزی جنگل و شبیه سازی نحوه گسترش آن با استفاده از داده های سنجش از دور و GIS: (منطقه حفاظت شده ارسباران)

در این تحقیق، ارتباط موثرترین عوامل محیطی (پوشش گیاهی، دمای سطح، شیب، جهت شیب، سرعت و جهت باد) و عوامل انسانی (نزدیکی به جاده ها و مناطق مسکونی) بصورت یک مدل ریاضی با وقوع و انتشار آتش در منطقه جنگلی حفاظت شده ارسباران، مورد بررسی قرار گرفته و جهت اعتبار سنجی نتایج، از داده های آتش سوزی های پیشین استفاده شده است. برای این منظور، از تصاویر ماهواره ای لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی زمین، سرعت و جهت باد و سایر پارامترها با استفاده از تلفیق روش های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید.  ابتدا از تلفیق عوامل محیطی، نقشه مناطق خطر آتش سوزی و نقشه مناطق با ریسک 50 درصدی آتش سوزی تولید گردید. سپس جهت شبیه سازی گسترش آن از مدل های نیمه تجربی الکساندریس و اتوماسیون سلولی استفاده گردید و جهت بهینه سازی پارامترها از الگوریتم ژنتیک استفاده شده است. نتایج ارزیابی مقادیر ضرایب هم بستگی نرمال شده پارامترهای عوامل محیطی، نشان داد که به ترتیب شاخص پوشش گیاهی، دمای سطح زمین، جهت شیب و شیب دارای 20/29%، 11/29%، 93/21% و 75/19% بالاترین میزان هم بستگی با نقشه خطر وقوع آتش سوزی دارند و حدود %17 منطقه دارای پتانسیل خیلی زیاد و بیش تر از 50 درصد منطقه در وضعیت خطر زیاد برای آتش سوزی قرار دارند. علاوه بر عوامل محیطی، بررسی ارتباط عوامل انسانی با خطر آتش سوزی نشان داد که نزدیکی با جاده بیش ترین سهم را در وقوع آتش سوزی در منطقه را دارد. همچنین نتایج شبیه سازی، نشان داد که با تلفیق مدل نیمه تجربی الکساندریس با مدل نیمه تجربی اتوماسیون سلولی، گسترش آتش سوزی در ناحیه اول تست با دقت کلی56/95 % و کاپا 14/91% درصد و در ناحیه دوم تست با دقت کلی62/94 %  و کاپا  13/90% در مقایسه با داده های مرجع حاصل گردید. این نتایج، با نتایج مطالعات شیبه سازی در گسترش آتش سوزی انطباق خوبی داشت. لذا از فرآیند شبیه سازی، می توان جهت حفاظت کارامد از جنگل ها استفاده کرد.