پهنه‏ بندی مناطق حساس به فرسایش خندقی با استفاده از منطق فازی‏ (حوزه آبخیز قلعه گرگ شوشتر)

در اثر فرسایش خاک، مهم‏ترین منبع تولید مایحتاج بشر از بین می‏رود. به همین سبب، لزوم انجام تحقیقات بنیادی و کاربردی در زمینه ارزیابی فرسایش خاک به روش های مختلف در راستای مدیریت جامع منابع طبیعی بیش از پیش مورد تاکید قرار گرفته است. هدف از این پژوهش کاربرد عمل‏گرهای منطق فازی در پهنه‏بندی فرسایش خندقی در حوزه آبخیز قلعه گرگ واقع در شهرستان شوشتر می باشد. در این پژوهش میزان شش متغیر تاثیرگذار در فرسایش خاک شامل: میانگین وزنی قطر خاکدانه، سدیم قابل جذب، شوری، شن ریز، سیلت و رس خاک مطابق روش های استاندارد آزمایشگاهی تعیین گردید. سپس کلاس بندی مجدد و استانداردسازی لایه ها به روش فازی انجام و لایه های فازی شده با استفاده از عمل‏گرهای جمع جبری فازی، ضرب جبری فازی و گامای فازی 2/0، 5/0، 8/0 و 9/0 با یکدیگر تلفیق و نتایج حاصله مورد ارزیابی قرار گرفت. در پایان جهت اعتبارسنجی نقشه های تهیه شده، از دو روش درصد تطابق نقشه مناطق دارای حساسیت خیلی زیاد و زیاد با نقشه خندق های منطقه و شاخص مجموع کیفیت (Qs) استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده و با در نظر گرفتن مساحت پهنه های مختلف و میزان درصد خندق های رخ داده در هریک از آنها، گامای فازی 9/0 با دارا بودن بیشترین میزان شاخص مجموع کیفیت (73/0) در بین عمل‏گرهای مختلف، همچنین 93/94 درصد تطابق نقشه خندق های منطقه با مناطق حساسیت خیلی زیاد و زیاد به عنوان بهترین روش جهت تهیه نقشه پهنه بندی مناطق حساس به فرسایش خندقی در منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید.