تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس نظریه فرهنگی روابط بین الملل، مورد مطالعه: دیپلماسی هسته ای

غالب نظریه های به کاررفته در تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، بر انسان شناسی «مادی گرا» یا «عقل محور» استوار هستند. این در حالی است که منطق سیاست خارجی ایران در پاره ای از موضوعات مثل منازعه هسته ای با غرب را نمی توان صرفا بر مبنای انگیزه های مادی و عقلی مثل امنیت طلبی و کسب قدرت تحلیل کرد. در این راستا نظریه فرهنگی روابط بین الملل با توجه به اینکه مبنای سیاست بین الملل را علاوه بر انگیزه های مادی و عقلانی، در انگیزه روح انسان جستجو می کند، می تواند چارچوبی مناسب برای تحلیل وجه معنایی سیاست خارجی ایران فراهم می آورد. سوال این است که مبنای برخی از رفتارهای متهورانه جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی و به طور خاص منازعه هسته ای با غرب که مفاهیمی چون کسب قدرت و امنیت را تحت شعاع خود قرار داده است چیست؟ با کاربست انسان شناسی فلسفی نظریه فرهنگی روابط بین الملل، فرضیه را می توان این گونه مطرح کرد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به طورکلی و دیپلماسی هسته ای به طور خاص، متاثر از سه عنصر تجربه تاریخی، آموزه های اسلامی و شیعی و گفتمان انقلاب اسلامی، هویتی منزلت طلب و افتخار جو یافته و این مسئله محاسبات استراتژیک و مادی حاکم بر آن را متاثر ساخته است. در چنین شرایطی، می توان منطق و اساس دیپلماسی هسته ای را بر مبنای انگیزه و روح منزلت طلبی و افتخار جویی تحلیل کرد.