بررسی تطبیقی علل اخلاقی گرایش به الحاد از دیدگاه مطهری و پاسکویینی

در این پژوهش، آرای مطهری و پاسکویینی به عنوان نمایندگان دو تفکر فلسفی- الهیاتی، در باب مساله الحاد بررسی شده است. ایشان در زمینه علل گرایش به الحاد، عوامل غیر فلسفی، شامل علل اخلاقی و شناختی را با اهمیت شمرده‎اند. این مقاله با هدف یافتن اشتراکات، افتراقات و نوآوری‎های هر یک از این دو اندیشمند، آثار آنها را مورد بررسی قرار داده است. یافته‎ ها حاکی از این است که مطهری و پاسکویینی معتقدند گرایش به الحاد علاوه بر اینکه جریانی خلاف طبیعت و فطرت بشر است باید به عنوان مساله‎ای اخلاقی و اجتماعی نیز مورد مطالعه و کنکاش قرار گیرد؛ گرایشات روزافزون به الحاد در حوزه اخلاق و اجتماع نشان می‎دهد عوامل غیر فلسفی دیگری وجود دارند که تلاش می‎کنند افکار عمومی را به سمتی هدایت کنند که اعتقاد به خدا را مانعی بر سر راه آزادی های فردی و اجتماعی و نیز پیشرفت جوامع تلقی کنند. زیرا دوگانه ایمان و الحاد عرصه اعتقاد و عمل را به هم پیوند داده و در عرصه عمل، بشر را با چالش‎های اخلاقی و اجتماعی مواجه ساخته است. گرایش به الحاد علاوه بر اینکه در چگونگی شکل ‎گیری تصور و شناخت خدا نقش اساسی دارد، مجموعه باورهای اخلاقی جوامع را نیز تحت تاثیر قرار داده و آنها را از معنویت به لذت‎گرایی و سودمحوری سوق می‎دهد.پس در نظر مطهری و پاسکویینی، گرایش به الحاد علاوه بر اینکه موضوعی اعتقادی و استدلالی است می‎تواند ابعاد و شیون روانشناختی، تربیتی، اخلاقی، اجتماعی و رسانه ‎ای نیز داشته باشد.