روابط ایران و پرتغال از دیدگاه سفرنامه نویسان خارجی عصر صفوی

با تشکیل دولت صفوی و برقراری نظام متمرکز سیاسی، پس از یک دوره طولانی 900 ساله بعد از فروپاشی ساسانیان، حکومت صفویه به عنوان قدرتی جدید در دنیای اسلام مطرح شد و با صف آرایی سیاسی و عقیدتی در جهان اسلام و در برابر عثمانی مورد توجه اروپاییان قرار گرفت. کشورهای اروپایی به سبب کسب منافع سیاسی و تجاری با دولت عثمانی ارتباط برقرار می کردند؛ اما با برآمدن صفویان، سیاحان اروپایی زیادی با اهداف متفاوت به ایران سفر کرده و هر کدام گزارش ها، یادداشت ها و سفرنامه هایی از خود در باره عصر صفوی به جا گذاشتند و پرتغال از جمله دولت های اروپایی بود که با ایران باب روابط گشود. هدف پژوهش حاضر، پرداختن به این مسئله است که دلیل توجه دولت پرتغال به ایران عصر صفوی چه بود؟ و آنان چه فعالیت هایی در ایران انجام دادند؟ در راستای پاسخ به این پرسش اساسی، با تاکید بر منابع اصلی و پژوهشی و به روش توصیفی- تحلیلی تلاش شده است تا این موضوع واکاوی شود. یافته های تحقیق نشان می دهد که پرتغالی ها به دنبال اکتشافات جغرافیایی، اهمیت سوق الجیشی ایران و خلیج فارس، در قالب دسته های سیاسی، نظامی، تجاری و هییت های مذهبی به ایران آمده و به توسعه قدرت دریایی و تحکیم نفوذ خود در آب های منتهی به اقیانوس هند پرداختند و علاوه برتجارت در منطقه هرموز، به ترویج و تبلیغ مسیحیت نیز دست زدند. در دوره شاه عباس صفوی، پرتغالی ها که جهت رسیدن به اهداف خود، رفتار خشونت باری با مردم ایران داشتند، شکست خورده و مجبور به ترک ایران برای همیشه شدند.