بیولوژی شپشک آردآلود پنبه Phenacoccus solenopsis Tinsley روی ختمی چینی Hibiscus rosa-sinenensis در فضای سبز دزفول، جنوب غرب ایران

شپشک آرد آلود پنبه Phenacoccus solenopsis Tinsley یکی ازآفات مهم گیاهان زراعی و زینتی در جنوب غرب ایران می باشد. در این مطالعه بیولوژی این آفت روی بوته های ختمی چینی به عنوان مهم ترین میزبان آن در فضای سبز شهر دزفول طی سال های 1394 تا 1395 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد این شپشک در شرایط آب و هوای دزفول دارای 11 نسل در سال می باشد. اولین نسل در اوایل اسفند شروع و تا اوایل فروردین ادامه داشته و نسل یازدهم در اواسط اردیبهشت خاتمه یافت. فعالیت این آفت در زمستان هم ادامه داشت. کوتاه ترین طول نسل آفت در نسل هشتم از اواخر شهریور تا اواسط مهر (39/1±71/28 روز) و طولانی ترین آن نسل دوم (79/0± 47/47 روز) از اوایل فروردین تا اوایل اردیبهشت بود. تولیدمثل این شپشک به صورت بکرزایی و بیشترین نرخ زاداوری (11/3±11/163نتاج) و دوره ی تخم ریزی (14/0±41/4 روز) در تابستان در نسل چهارم و کمترین دوره ی تخم ریزی (12/0±67/1روز) و نرخ زادآوری در نسل یازدهم (12/0±67/6 نتاج) در زمستان مشاهده شد. طول عمر ماده ها در نسل های مختلف از 03/2±79/13 روز در نسل هشتم تا حدود 70/0±12/26 روز در نسل دوم بود. طول عمر نرها بسیار کوتاه و بین یک تا دو روز متغیر بود. بر اساس نتایج بدست آمده شپشک آردآلود پنبه سرعت نمو بالا، زادآوری زیاد، الگوی تولیدمثلی بکرزایی با تولید پوره سن یک و توانایی سازگاری با شرایط آب و هوایی گرم و خشک دزفول را دارد. متاسفانه به دلیل فقدان مدیریت صحیح آفت و وجود میزبان های گیاهی زیاد، این شپشک می تواند تهدید جدی برای پوشش گیاهی در استان خوزستان باشد.