معیارهای ظرفیت سنجی استفاده مجدد از بناهای تاریخی به منظور اعطای کاربری آموزشی، مورد مطالعاتی: دانشکده مرمت

با وجود این که در طول تاریخ معماری، استفاده مجدد از بناهای موجود همواره مورد توجه بوده است، لیکن این مفهوم از دهه 60 قرن بیستم میلادی به عنوان یکی از اثرگذارترین روش های حفاظت و دستیابی به توسعه پایدار، مطرح شده است. رویکردی که در عین حفاظت از میراث فرهنگی و به تبع آن، هویت و تاریخ جامعه، بستری برای پاسخ گویی به نیازهای روز مردم فراهم می سازد. به علاوه، کاربست این رویکرد ضمن رهایی بناها از متروک و بدون استفاده ماندن سبب حفظ آن ها برای نسل های آتی می شود. با وجود تجارب متعدد در این زمینه، بسیاری از پروژه های استفاده مجدد تطبیقی به موفقیت مورد نظر طراحان دست نمی یابند، زیرا به ظرفیت بنا برای پذیرش عملکرد جدید و یا نیازهای عملکردی محیط پیرامونی آن به اندازه کافی توجه نمی شود. از این رو، مقاله حاضر با رویکرد ترکیبی و کاربست راهبرد استدلال منطقی و تحلیل محتوا در بخش کیفی و با استناد به منابع و اسناد کتابخانه های و کنوانسیون های بین المللی مرتبط، بازخوانی و واکاوی عوامل و معیارهای تاثیرگذار بر رویکرد استفاده مجدد تطبیقی، به دنبال ارایه روشی مناسب برای تصمیم گیری، با در نظر گرفتن مولفه های موثر در این فرآیند است. بنابراین با بهره گیری از نظریات کارشناسان و متخصصان، استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره و نرم افزار Super Decision به اولویت بندی معیارهای موثر در فرآیند استفاده مجدد تطبیقی به منظور اعطای کاربری آموزشی به بنا پرداخته است. بدین منظور با نظرسنجی از کارشناسان، سه اثر تاریخی شامل مدرسه دارالفنون، خانه اتحادیه و مجموعه نگارستان به عنوان گزینه های پیشنهادی جهت پذیرش کاربری دانشکده مرمت انتخاب شدند تا بر اساس معیارهای مذکور مورد ارزیابی و امتیازدهی قرار گیرند. در نهایت، پس از بررسی امتیازات نهایی و معرفی مناسب ترین بنا به منظور رفع نیاز عملکردی مورد نظر، نقاط قوت و ضعف مورد منتخب در فرآیند استفاده مجدد مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر می کوشد با طرح موضوع یافتن فضایی مناسب جهت اختصاص به عملکرد مورد نظر، حالت دیگری از راهکار استفاده مجدد را بررسی نماید که طی آن، امکان سنجی و ظرفیت سنجی چندین بنای با ارزش فرهنگی و تاریخی به منظور اعطای کاربری مورد نیاز، بر اساس معیارهای استخراج شده صورت می گیرد که اهمیت این معیارها نیز با توجه به کاربری مورد نیاز (آموزشی) در نظر گرفته شده است.