بعد عملکردی و سرمایه اجتماعی در فضاهای شهری تهران، مورد مطالعاتی: محله های سعادت آباد، نازی آباد و نارمک

محله از دیرباز پویایی اجتماعی خود را در گرو فضاها و مکان های خود یافته است. به نظر می رسد از یک سو، تعاملات و روابط ساکنین در فضاهای عمومی محله شکل گرفته و از سوی دیگر فضاهای عمومی محله، هویت خود را از حیات اجتماعی موجود باز می یابد. از این رو، تمایزات میان ساختار عملکردی محله ها می تواند منجر به تغییر در ظرفیت های اجتماعی محله باشد. روش شناسی پژوهش حاضر کمی و با هدف شناسایی رابطه بین مولفه های بعد عملکردی و سرمایه اجتماعی ساکنین شهر تهران انجام شد. در یک طرح توصیفی- همبستگی 300 نفر از ساکنین محله های سعادت آباد، نازی آباد و نارمک به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسش نامه خودتنظیم پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین همه مولفه های بعد عملکردی و سرمایه اجتماعی به طور کلی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بعد اختلاط کاربری بیش ترین رابطه را با سرمایه اجتماعی داشت و کاربرد فضا در پاسخ گویی به نیازها و کارایی شبکه و راحتی در فضا در مراتب بعدی قرار داشتند. در مورد رابطه بین مولفه های بعد عملکردی و سرمایه اجتماعی به تفکیک محله نتایج نشان داد که محله سعادت آباد کم ترین رابطه و دو محله نازی آباد و نارمک بیش ترین رابطه را داشتند. ارزیابی این روابط می تواند به متخصصان شهرسازی کمک کند تا زمینه را برای ارایه راهکارهایی جهت بهبود و کارآمدی فضاهای عمومی شهری و مداخلات برای افزایش سرمایه اجتماعی فراهم کنند.