مکان یابی پتانسیل آب های زیرزمینی تجدیدشونده آبخوان های غرب دریاچه ارومیه با تحلیل AHP و تکنیک فازی فضایی

منابع آب زیرزمینی به دلیل ضریب اطمینان بالاتر و نوسانات کمتر به عنوان یک گزینه های مطمین از دیرباز مورد استفاده انسان بوده و در طی دهه های اخیر در اثر برداشت بیش از تغذیه، با کاهش کمی و کیفی روبرو شده است. در این تحقیق پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی در آبخوان های محدوده مطالعاتی غرب دریاچه ارومیه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و مدل ترکیبی منطق فازی-تحلیل سلسله مراتبی انجام شد. دریاچه ارومیه واقع در شمال غرب ایران، بزرگ ترین دریاچه های شور جهان و بزرگ ترین دریاچه در خاورمیانه می باشد که نقش تغذیه کننده و تغذیه شونده از منابع آب های زیرزمینی اطراف آن را ایفا می کند. کاهش تراز آب در آن می تواند باعث افت منابع آب های زیرزمینی نیز شود و بالعکس برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی نیز با تاثیر متقابل بر دریاچه کاهش تراز آب آن را تشدید خواهد کرد. از این رو می بایست با مدیریت برداشت از آب های زیرزمینی و شناسایی مناطق حساس آبخوان های این حوضه و شناسایی مناطق قابل برداشت اثر متقابل منفی میان دریاچه و منابع آب های زیرزمینی اطراف آن را تا حد امکان کاهش داد. ابتدا لایه های موثر در پتانسیل یابی آب زیرزمینی (لایه ارتفاع، شیب، کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، تراکم رودخانه، زمین شناسی، بارش، تبخیر و سطح آب زیرزمینی) در محیط ArcGIS10.2 تهیه گردید. نتایج مطالعه نشان داد که در مدل تحلیل سلسله مراتبی و مدل ترکیبی منطق فازی به ترتیب حدود 9/18 درصد و 33/25 درصد از سطح منطقه دارای پتانسیل بالایی بوده و مناسب حفر چاه می باشند. در نهایت برای تعیین صحت نقشه های نهایی از منحنی ROC استفاده گردید که میزان دقت نقشه های نهایی تهیه شده با روش تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی- تحلیل سلسله مراتبی به ترتیب 775/0 و 812/0 بوده و روش منطق فازی-تحلیل سلسله مراتبی نسبت به روش تحلیل سلسله مراتبی دارای عملکرد بهتری در پتانسیل یابی آب زیرزمینی بود.