شناسایی کانه زایی سرب و روی بر اساس بررسی های ژئوشیمیایی رسوبات آبراهه در کمربند فلززایی ملایر-اصفهان

کمربند فلززایی ملایر-اصفهان با روند شمال غربی-جنوب شرقی بزرگ ترین و مهم ترین کمربند کانه زایی سرب و روی نوع MVT موجود در ایران به شمار می رود که بیش از 170 کانسار با توانایی معدنی بسیار بالا در آن شناسایی شده است. مهم ترین بحث در تحلیل داده های ژیوشیمیایی تعیین حد مقدار زمینه برای هر عنصر در منطقه مورد بررسی و جدا کردن زمینه از بی هنجاری های عنصر مربوطه است. هدف از این پژوهش، بررسی کانه زایی و جداسازی بی هنجاری ژیوشیمیایی فلزات سرب و روی با استفاده از روش های آمار کلاسیک، انحراف مطلق از میانه، روش های مولتی فرکتال عیار-تعداد و عیار-مساحت، شاخص سینگولاریتی و نمودار شواهد وزنی در منطقه مورد بررسی است. به طور کلی در مجموع 19946 نمونه ژیوشیمیایی از رسوبات آبراه ه ای که توسط روش ICP-MS و XRF مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، استفاده شده است. ابتدا از طریق روش آمار کلاسیک و انحراف مطلق از میانه با محاسبه مولفه های آماری به جداسازی جوامع ژیوشیمیایی پرداخته شد. پس از آن با استفاده از روش های فرکتالی عیار-تعداد و عیار-مساحت و با توجه به خط برازش هر فلز بر روی نمودارهای لگاریتمی و همچنین با استفاده از روش سینگولاریتی و تلفیق آن با نمودار شواهد وزنی، بی هنجاری ژیوشیمیایی دو فلز سرب و روی در منطقه مورد بررسی تفکیک شدند. روش فرکتال عیار-مساحت نشان داد که مقدار کمینه و بیشنیه عیار برای فلز سرب به ترتیب 11/25 ppm و 25/141ppm  و برای فلز روی 09/63 ppm و 68/446 ppm است که بیانگر عیار بیشتر فلز روی در این منطقه است. در نقشه های حاصل از روش شاخص سینگولاریتی، دقت بالاتر این روش نسبت به سایر روش ها، آشکارسازی بی هنجاری های پنهان و همچنین انطباق بالای بی هنجاری ها و موقعیت کانسارهای سرب و روی موجود در پهنه مورد نظر مشخص شد. به طور کلی نتایج این روش ها نشان داد عیار فلزات سرب و روی در جنوب شرق و شمال غرب منطقه مورد بررسی، بیشترین میزان بی هنجاری را دارا هستند و در این مناطق احتمال وجود مناطق امیدبخش کانساری بسیار بالاست.