تحلیل آسیب پذیری کاربری اراضی شهری جوانرود در برابر زلزله با استفاده از تحلیل شبکه ‏ای (ANP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

مخاطرات طبیعی و انسانی همواره تهدیدی برای زندگی انسان‏هاست. در دهه ‏های اخیر،به‏‏‏ رغم پیشرفت‏های علمی در پیش ‏بینی حوادث و مدیریت بحران، بلایای طبیعی همچنان هزینه ‏های سنگینی به جوامع انسانی وارد می‏سازند. از آنجا که ایران در میان ده کشور بلاخیز جهان قرار دارد و از میان بلایای طبیعی زمین ‏لرزه در ایران، بنا به ماهیت خاص خود، از اهمیت و توجه بیشتری برخوردار است‏ زیرا نسبت به سایر بلایای طبیعی دیگر فراوانی آن بیشتر است‏ تلفات و صدمات فراوانی نیز به همراه دارد. شهر جوانرود از شرایط ویژه‏ای در رابطه با مخاطراتی همانند زلزله برخوردار است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل شبکه‏ ای (ANP) و با بهره‏ گیری از نرم‏ افزارهای  Super  Decisionو ARC GIS و با استفاده از داده ‏های مربوط به کاربری اراضی شهر جوانرود، DEM 30×30 متری و نقشه زمین‏ شناسی 1:100000 پس از تبیین اصول، اهداف نقشه‏ های آسیب‏ پذیری مورد نیاز برای مشخص ‏کردن پهنه‏ های خطر به‏ دست آمد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حدود 20/0 از فضاهای ساخته‏ شده شهری جوانرود در برابر این نوع از مخاطرات آسیب‏ پذیری متوسط به بالایی دارد و ساختار کالبدی مطلوبی در چارچوب بحث مدیریت زلزله ارایه نمی‏کند؛ محلات حاشیه ‏نشین در پهنه آسیب‏ پذیری بالا و نیز مسکن مهرهای شهر به علت قرارگرفتن در حاشیه مرتفع شهر و سنگ بستر نامناسب و ارتفاع و شیب زیاد و تعداد طبقات بیشتر نسبت به سایر واحدها دارای آسیب ‏پذیری بیشتری می‏باشند. فضای مسکونی و کاربری اراضی جوانرود نشان می‏دهد، درصورت بی‏ توجهی و برنامه ‏ریزی نامناسب، رویکرد مقابله با زلزله می‏تواند به فاجعه انسانی و مصیبتی بزرگ منتهی شود.