نقش ژئوپلیتیک کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا در امنیت منطقه ای (مطالعه موردی: ایران و اعراب)

در طول تاریخ، اغلب حضور مولفه‏های «قدرت» و «ثروت» در کنار «ایدیولوژی» و «رقابت» به شکل‏گیری روابط خصمانه بین کشورها منجر شده است. در بین مناطق جهان، خاورمیانه و شمال افریقا به‏علت دارابودن همه مولفه‏های ذکرشده دارای روابط پیچیده‏تری برای دست‏یابی به امنیت‏اند؛ از جمله این کشورها می‏توان به ایران اشاره کرد که با وزن ژیوپلیتیک خاص خود بر کشورهای دیگر خواه در سطح منطقه خواه در سطح بین‏الملل اثر می‏گذارد. ایران، همراه سایر کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا، از کشورهای تاثیرگذار بر جهان هستند و در هر تغییر سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی تاثیر عمیقی داشته یا از آن متاثر شده‏اند. این مطالعه به دنبال پاسخ به این سوال است: «نقش ژیوپلیتیکی ایران و اعراب در امنیت منطقه‏ای منا چیست؟» توضیح داده خواهدشد که چه اتفاقی افتاده و چرا این اتفاق رخ داده است. این تحقیق از نظر ماهیت و روش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و برای آزمون پایایی مدل پژوهش از روش دلفی با رویکرد شبه‏گمنامی استفاده شده است. در این مقاله، تلاش شده است تا از مدل‏های گرافیکی برای درک بهتر مفاهیم استفاده شود. نتایج حاکی از آن است که کشورهای عربی از جمله عربستان به موقعیت و وزن ژیوپلیتیک ایران توجه نمی‏کنند و، بدون توجه به جایگاه ایران، آن‏ها نمی‏توانند بحران‏های منطقه‏ای را کنترل کنند. سرانجام، با بررسی وضعیت فعلی ایران و کشورهای عربی در منطقه، به الگوی مفهومی در روابط امنیتی بین ایران و کشورهای عربی رسیدیم.