ارزیابی کیفی مدل های IntErO، EPM، MPSIAC و RUSLE به منظور انتخاب مدل های بهینه برای شرایط مختلف در شرح خدمات مطالعات تفصیلی اجرایی آبخیزداری

فرسایش خاک یکی از مهم‌ترین مشکلات زیست‌محیطی در سطح جهانی است که مسایل و مشکلات فراوانی را برای جوامع بشری به‌وجود آورده است. از همین‌رو، ارزیابی دقیق فرسایش خاک در مطالعات فرسایش و رسوب به‌منظور طراحی و اجرای اقدامات حفاظتی مناسب، ‏هدفمند، و مقرون ‌به‌صرفه ‏با توجه شدت مشکل و اثرات اجتماعی - اقتصادی ضروری است. از همین‌رو انتخاب مدل مناسب و متناسب به‌منظور برآورد فرسایش و رسوب با توجه به داده‌های موجود، شرایط متفاوت توپوگرافی و اقلیمی کشور و در نظر گرفتن نیازمندی‌های اطلاعاتی و میزان پیچیدگی مدل‌ها امری ضروری و مهم است. بر همین اساس در تحقیق حاضر نقاط قوت و ضعف چهار مدل تجربی شامل EPM، MPSIAC، RUSLE و IntErO به‌صورت کیفی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل MPSIAC در مناطق خشک، مدل RUSLE برای مناطق کوهستانی مدیترانه‌ای و نیز مناطق جنگلی با درصد شیب بالا و هم‌چنین مناطق کشاورزی و مدل‌های EPM و IntErO در مناطق کوهستانی و هم‌چنین برای مدیریت حوزه‌آبخیز و نیز مدیریت منابع آب نتایج مورد قبولی ارایه می‌دهند. لذا پیشنهاد می‌شود در شرح خدمات آیخیزداری مدل‌های برآورد فرسایش و رسوب متناسب با اهداف مدیریتی، داده‌های در دسترس، شرایط توپوگرافی و اقلیمی انتخاب شوند. در نتیجه انتظار می‌رود در صورت انتخاب مدل مناسب برای برآورد فرسایش خاک و تولید رسوب ضمن صرفه‌جویی در زمان، منجر به طراحی و اجرای اقدامات حفاظت خاک و آب مناسب، ‏هدفمند، و مقرون ‌به‌صرفه خواهد شد.