تحلیل ساز و کارهای سرریز محلی دانش و بررسی پویایی آن ها از منظر جغرافیای اقتصادی تکاملی (مورد مطالعه: خوشه تجهیزات نفت، گاز و پتروشیمی خوزستان)

در مطالعات جغرافیای اقتصادی تکاملی و نوآوری، سرریز محلی دانش به عنوان پدیده ای منطقه ای مفهوم سازی شده است، اما سازوکارهایی که دانش از طریق آن ها در بین بنگاه های منطقه منتقل می شود، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش بررسی پویایی و ویژگی های ساختاری شبکه های چندگانه سرریزهای دانشی بین بنگاه ها در خوشه صنعتی مورد مطالعه است. در این پژوهش رویکرد تحلیل شبکه های اجتماعی توصیفی برای مصورسازی و بررسی ساختار تعاملات در سه شبکه دانشی مجزا اما مکمل، درون خوشه صنعتی تجهیزات نفت، گاز و پتروشیمی خوزستان مورد استفاده قرار گرفته است. به علت وجود داده های اندک درخصوص فعالیت های نوآورانه بنگاه ها و همچنین تعاملات دانشی آن ها، داده های مورد نیاز پژوهش توسط مصاحبه و همچنین با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است و درادامه با استفاده از تحلیل شبکه های اجتماعی، بررسی ویژگی های ساختاری تعاملات در سه شبکه دانشی منطقه در دستور کار قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که همجواری جغرافیایی و اجتماعی بنگاه های درون منطقه سبب شکل گیری تعاملات دانشی مختلف بین بنگاه ها شده است. همچنین از میان سازوکار های پایش و رصد، جابجایی نیروی کار و همکاری ، شبکه تعاملات همکارانه بیشترین تراکم را در سطح خوشه دارا می باشد. براین اساس شبکه همکاری به علت تراکم بالاتر و تعداد اندک بنگاه های منزوی از بیشترین ظرفیت برای نقش آفرینی در جایگاه مسیر سرریز دانش برخوردار می باشد.