تاثیر توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی بر تولید رواناب حوزه آبخیز آبشوران

توسعه فیزیکی شهرها و گسترش ابعاد آن، یکی از اشکال مهم تغییر کاربری اراضی به شمار می‌رود که پیامدهای متعدد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی را به دنبال دارد.‌ تغییر در الگوی طبیعی سیستم‌های زهکشی درنواحی شهری و حاشیه شهرها، کاربری غیر اصولی، توسعه سطوح غیر قابل نفوذ، عامل اصلی بروز سیلاب‌های شهری است. هدف از این پژوهش برآورد تغییرات دبی و حجم رواناب منتهی به شهر در نتیجه افزایش سطوح نفوذناپذیر و توسعه شهری می‌باشد. در این راستا به ردیابی تغییرات کاربری اراضی مربوط به حوزه آبخیز آبشوران در سه مقطع زمانی، با استفاده از تصاویر لندست پرداخته شده است. جهت بررسی تغییرات دبی پیک رواناب، از مدل EPA SWMM استفاده گردید. پس از واسنجی مدل SWMM بر اساس وقایع بارش-رواناب مشاهداتی، نتایج واسنجی و صحت‌سنجی، تطابق شبیه‌سازی‌های مدل را تایید کرد. برازش تغییرات کاربری و سیلاب‌های متناظر در طول دوره بررسی نشان می دهد که مساحت محدوده‌های شهری در سال1397 و 1380 نسبت به سال 1370 به‌ترتیب افزایش 68 /189 و 79 /60 درصدی داشته است. با افزایش درصد سطوح نفوذناپذیر شهری، دبی اوج و حجم رواناب برای بارش با دوره بازگشت 20 ساله در سال 1397 نسبت به سال 1370 به‌ترتیب 82 /198 و 04 /188 درصد و نسبت به سال 1380، به‌ترتیب 34 /72 و 85 /94 درصد افزایش یافته است.