بررسی تجزیه پذیری و فراسنجه های تخمیری جیره های حاوی برگ درخت کنار هندی و روغن آفتابگردان در تغذیه نشخوارکنندگان

به منظور بررسی افزودن برگ کنار (Ziziphus mauritiana) حاوی تانن و روغن آفتابگردان به عنوان منبع اسیدهای چرب غیراشباع با چند پیوند دوگانه (غنی از اسیدلینولییک) در جیره های پرکنسانتره بر گاز تولیدی و هم چنین تجزیه پذیری آن ها این آزمایش انجام شد. در این آزمایش، فراسنجه های تجزیه پذیری و تخمیری با استفاده از روش های تولید گاز و کیسه نایلونی مقایسه شد. تولید گاز و نرخ تجزیه پذیری در زمان های صفر، 4، 8، 16، 24، 48، 72 و 96 ساعت اندازه گیری شد. تیمارهای آزمایشی شاهد، جیره حاوی 20 درصد برگ کنار، جیره حاوی 2/5 درصد روغن آفتابگردان و جیره حاوی 20 درصد برگ کنار و 2/5 درصد روغن آفتابگردان (به ترتیب 1 تا 4) در قالب طرح کاملا تصادفی با چینش فاکتوریل 2×2 بود. نتایج نشان داد که مقدار بخش تند تجزیه، 37/72 (0/09=p)، کند تجزیه، 49/41 (0/06=p) و نرخ ثابت تجزیه پذیری، 0/0573 (0/08=p) ماده خشک در بین تیمارهای مختلف تحت تاثیر افزودن برگ کنار، تمایل به کاهش نشان داد. تجزیه پذیری موثر ماده خشک در سرعت های عبور مختلف (74/07، 66/52 و 61/60 به ترتیب برای تجزیه پذیری موثر 0/02، 0/04 و 0/06) در تیمار کنار نسبت به سایر تیمارها، کاهش یافت (0/02=p). تجزیه پذیری موثر پروتئین خام جیره ها برای نرخ های عبور 0/02، 0/04 و 0/06 کاهش نشان داد (به ترتیب 93/80، 90/32 و 87/60). افزایش معنی دار (0/01>p)  بین تیمارها از نظر تولید گاز تجمعی در همه ساعات انکوباسیون (2 تا 96) در اثر افزودن روغن آفتابگردان مشاهده شد. فراسنجه های تولید گاز شامل پتانسیل تولید گاز، 105/04 (0/01>p) و نرخ تولید گاز، 0/110 (0/06=p) نیز تحت تاثیر افزودن روغن آفتابگردان، به طور معنی داری افزایش یافتند. انرژی متابولیسمی و ماده آلی قابل هضم در اثر افزودن روغن آفتابگردان افزایش یافت (0/01>p). مقدار ماده آلی حقیقی هضم شده (TOMD) و تولید توده میکروبی (MB) در اثر افزودن برگ کنار افزایش یافت (0/01<p). به طورکلی نتایج آزمایش حاضر نشان می دهند که افزودن برگ کنار و روغن آفتابگردان به جیره می تواند فراسنجه های تجزیه پذیری و الگوی تخمیر جیره ها را تحت تاثیر قرار دهد ولی برهم کنش قابل توجهی بین این دو عامل وجود ندارد، بدین معنی که اثر هرکدام از این عوامل در جیره مستقل از هم عمل می کنند. از سوی دیگر، مصرف جداگانه و یا مخلوط برگ کنار حاوی تانن و روغن آفتابگردان، اثر سویی بر عملکرد شکمبه به روش آزمایشگاهی نداشت.