کتابخانه ملی مجلس شورا (1) (از مشروطه تا 1307)

کتابخانه مجلس شورای ملی از جمله یادگارهای مهم عصر مشروطیت به شمار می‌رود. یک‌صد و هفت سال پیش در چنین ایامی، تلاش‎ها و کوشش‎های شخصی ارباب کیخسرو شاهرخ برای اجرای مصوبات مجلس شورای ملی (دوره دوم) پیرامون تشکیل کتابخانه‎ای مخصوص نمایندگان به ثمر نشست و آن کتابخانه در فضایی محدود و در گوشه‎ای از ساختمان اصلی مجلس تشکیل شد. علی‌رغم چنین شروعی، کتابخانه مجلس در دهه‎های بعد به سرعت گسترش یافت و به یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی کشور تبدیل گردید.
مقاله حاضر به بررسی علل و انگیزه‎های اولیه تشکیل کتابخانه، فرجام تلاش‌های انجام شده در این راه و تغییرات به وجود آمده در اهداف و فعالیت‎های کتابخانه مزبور از پیروزی انقلاب مشروطه تا شهریور 1320 اختصاص دارد. نقطه تمرکز مقاله حاضر، بررسی تغییر نگرش به کتابخانه مجلس، از یک کتابخانه تخصصی به کتابخانه‎ای اختصاصی و سپس به کتابخانه‎ای عمومی و یا به تعبیر نماینده‎ای، کتابخانه ملی مجلس شورای ملی در مقطع زمانی مذکور است؛ تغییراتی که تاثیر مهمی بر نحوه فعالیت آن کتابخانه در دهه‎های بعد از شهریور 1320 باقی گذارد.