طراحی الگوی امنیت غذایی خانواده های روستایی استان ایلام: کاربرد نظریه زمینه ای

در تحقیق حاضر، با استفاده از رهیافت نظری داده بنیاد، مولفه های امنیت غذایی پایدار خانواده های روستایی استان ایلام در قالب رویکردی استقرایی شناسایی و تحلیل شد. روش پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها آمیخته اکتشافی بود. مشارکت کنندگان تحقیق متشکل از خبرگان آشنا به مباحث امنیت غذایی (شامل کارشناسان تغذیه، بهداشت، ترویج وآموزش کشاورزی، و غذا و دارو و همچنین، کشاورزان نمونه استان و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی) در سال 1397 بودند که از آن میان، هجده نفر بر اساس معیار اشباع نظری و با استفاده ازرویکرد نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت. یافته ها نشان داد که مدل احصاشده از شش مقوله اصلی، شانزده زیرمقوله و 62 گویه (مفهوم) تشکیل شده، که عبارت اند از: شرایط علی (خطرات تهدیدکننده سلامت، تهدیدات محیط زیست)، شرایط زمینه ای (الگوی غذایی خانوار و شرایط اجتماعی- فرهنگی) ، مقوله محوری (وجود غذای کافی، دسترسی به غذا، ثبات در جذب غذا، برقراری سلامت غذایی)، راهبردها (عرضه مواد غذایی سالم با رعایت الگوی مناسب مصرف، مدیریت مخاطرات و خطرپذیری، سرمایه گذاری فنی- زراعی، افزایش خدمات آموزشی و حمایتی)، شرایط میانجی (حمایت های رفاهی و اقتصادی، حمایت های مدیریتی و برنامه ریزی، حمایت های آموزشی و بهداشتی) و پیامدها (توقف افول و ارتقای سطح سلامت و تغذیه مصرف کنندگان روستایی). همچنین، با بهره گیری از نتایج کدگذاری ها و تحلیل با رویکرد کیفی در کل نظریه، طراحی مدل صورت گرفت؛ و در نهایت، مدل مفهومی و اجزای مدل با مولفه ها و شاخص های مربوط ارایه شدند.