بررسی تاثیر مصرف خوراکی اسانس شیره درخت بنه (Pistacia atlantica) بر بافت کبد و برخی پارامترهای خونی ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)

استفاده از فراورده های گیاهی در آبزی پروری از جهات مختلف می تواند برای انسان حایز اهمیت باشد. هدف مطالعه حاضر، شناخت اثرات مصرف خوراکی اسانس شیره گیاه بنه بر بافت کبد و برخی پارامترهای خونی ماهی قزل آلای رنگین کمان بود. در این راستا تعداد 60 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان به ظاهر سالم با وزن تقریبی150 گرم در 2 گروه کنترل و تیمار، با 3 تکرار، به طور تصادفی در نظر گرفته شدند. اسانس مذکور به مقدار 10 گرم در کیلوگرم به غذای روزانه ماهیان اضافه شد و بعد از 3 ماه، از همه ماهی ها خونگیری انجام گرفت. پارامترهای خونی شامل شمارش گلبول های سفید و قرمز، هماتوکریت، پروتیین کل، آلبومین، آلانین آمینوترنسفراز، آسپارتات آمینوترنسفراز، اسید اوریک، کلسترول، تری گلیسیرید، گلوکز و کراتینین اندازه گیری شد. همچنین همزمان از کبد ماهی های مذکور، نمونه بافت شناسی تهیه شد. یافته های مطالعه حاضر نشان داد که ماهیان گروه کنترل ضریب تبدیل کمتری نسبت به ماهیان گروه تیمار داشتند (05/0<p). همچنین مصرف اسانس بنه با دوز استفاده شده در مورد ماهی قزل آلا بر عملکرد کبدی تاثیر سوء داشته و نیز آنزیم های کبدی هم افزایش داشتند (05/0<p). اما پروتیین کل، آلبومین و قند خون کاهش پیدا کرده و اسید اوریک و کراتینین افزایش معنی داری داشت (05/0<p). در ارزیابی هماتولوژیک کاهش تعداد سلول های خونی مشهود بود و در بررسی بافت شناسی در اطراف وریدهای مرکزی کبد ماهیان گروه کنترل، دژنرسانس غیرعفونی و نیز آتروفی در هپاتوسیت ها وجود داشت. به نظر می رسد که می توان اعلام کرد، مصرف خوراکی اسانس درخت بنه به مقدار 10 گرم در کیلوگرم غذای روزانه ماهی قزل آلای رنگین کمان، قابل توصیه نبوده و صدمات بافتی ایجاد می نماید.