ترکیب و تراکم بانک بذر خاک در مراتع ییلاقی تحت هجوم سرخس عقابی (Pteridium aquilinum) در منطقه بندپی بابل، استان مازندران

سرخس عقابی (Pteridium aquilinum) از گیاهان مهاجم در اکوسیستم های مختلف جهان است. حضور این گیاه در شمال ایران و در خارج از اکوسیستم های جنگلی رو به افزایش است. در این تحقیق مقدار و ترکیب بانک بذر خاک در توده های انبوه این گیاه در بخشی از مراتع ییلاقی بندپی بابل مورد بررسی قرار گرفت. بانک بذر قبل از فصل رویش و در پنج تیپ گیاهی شامل مرتع مورد هجوم، درختچه زار ولیک مورد هجوم، درختچه زار زرشک-ولیک مورد هجوم، جنگل راش مورد هجوم و مرتع شاهد و دو عمق خاک نمونه گیری شد. نمونه های خاک در گلخانه کشت و گیاهچه ها مورد شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میانگین بانک بذر خاک در مرتع مورد هجوم سرخس عقابی حدود 2900 بذر در متر مربع بوده که به طور معنی داری بیشتر از سایر تیپ های تحت هجوم و منطقه شاهد بوده است. گونه هایSpergularia bocconei ، Stellaria media، Plantago lanceolata، Trifoliom sp. و Poa annua جزء گونه های غالب بانک بذر مناطق مورد هجوم بودند. 24 گونه گیاهی منحصرا در بانک بذر مناطق تحت هجوم سرخس عقابی مشاهده شدند. با وجود اثر گیاه سرخس عقابی بر مقدار و ترکیب ذخایر بذر گونه ها در خاک ولی شاخص های تنوع و غنا به واسطه هجوم این گیاه با مراتع شاهد مجاور که تحت هجوم نبوده اند تفاوت معنی داری نداشته است. حدود 5/6 درصد از کل تراکم بانک بذر برای گندمیان و دیگر گونه های خوشخوراک بوده که نشان می دهد احیاء پوشش گیاهی منطقه در صورت کنترل گیاه سرخس عقابی تنها به واسطه بانک بذر خاک میسر نیست.