ارزیابی پاسخ ویژگی های کارکردی گیاهان نسبت به عوامل محیطی با استفاده از روش های RLQ و Q-Corner (مطالعه موردی: مراتع زیار ، استان مازندران)

ویژگی های کارکردی پل ارتباطی خوبی بین فیزیولوژی گیاهی، اجتماع و فرآیند های اکوسیستم هستند، بنابراین ابزار مناسبی برای تغییرات محیطی و تنوع زیستی فراهم می کنند. برای این هدف مراتع ییلاقی زیار در دامنه های جنوبی کوه دماوند با مساحت حدود6000  هکتار انتخاب شد. برای نمونه برداری از پوشش گیاهی و خاک از روش طبقه ای تصادفی- مساوی استفاده شد. تعیین متغیر های توپوگرافی شامل شیب، ارتفاع، جهت در نرم افزار Arc GIS انجام گرفت. در هر واحد نمونه برداری تعداد ده پلات یک متر مربعی به طور تصادفی مستقر گردید و در پلات ها لیست گونه ها، تعداد آن ها، و ویژگی های کارکردی شامل سطح ویژه برگ، ماده خشک برگ، ارتفاع گیاه و وزن بذر یاددشت گردید. تعداد 3 نمونه خاک از عمق 30-0 سانتی متری خاک درهر واحدنمونه برداری برداشت شد. در آزمایشگاه متغیر های خاکی شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم و درصد کربن آلی اندازه گیری شدند. هم چنین متغیر های اقلیمی در این تحقیق شامل رطوبت نسبی سالانه، میانگین دمای سالانه و میانگین بارندگی سالانه بودند. ارزیابی ویژگی های کارکردی نسبت به عوامل محیطی با استفاده از روش های RLQ و Q-corner در نرم افزار R  و با استفاده از بسته ade4 انجام گرفت. نتایج نشان داد که اولین محور RLQ، 84 درصد تغییرپذیری محیطی و 87 درصد واریانس ویژگی ها را نشان داد. مجموع همبستگی در طول محور های   RLQبه میزان 62/0 بود و به میزان 71 درصد بهترین همبستگی را داشتند. هم چنین نتایج آزمون  Fourth-cornerبیانگر این مطلب است که سطح ویژه برگ با متغیر های کربن آلی، فسفر و نیتروژن خاک دارای ارتباط مثبت و معنی داری بودند. ماده خشک برگ و وزن بذر با کربن آلی خاک ارتباط منفی و معنی داری داشتند. ترکیب دو روش به طور واضح می تواند ارتباط های بین محورهای RLQ و متغیر های محیط- ویژگی ها را بهبود بخشد. با توجه به این که در مرتع برخی از گونه های گیاهی در اثر عوامل محیطی از بین می روند، لذا از ویژگی های کارکردی گیاهان می توان برای عملیات اصلاح و احیای مراتع تخریب شده استفاده نمود.