بررسی کارکرد عناصر موسیقایی در شعر علوی معاصر

«شعر علوی» یکی از شاخه های اصلی شعر آیینی به شمار می آید که تاکنون مورد بررسی همه جانبه و علمی قرار نگرفته و در اندک پژوهش های انجام شده در این زمینه بیشتر به محتوا و درون مایه آن پرداخته شده است. رسالت دینی و کارکرد مذهبی این اشعار در گرو تاثیرگذاری عمیق این اشعار در مخاطب است. موسیقی یکی از عناصر سازنده شعر است که نقش مهمی در زیباسازی کلام و تاثیر آن بر مخاطب دارد. در این جستار، سطوح چهارگانه موسیقی (بیرونی، کناری، درونی و معنوی) با روش توصیفی تحلیلی در 3 مجموعه شعر علوی و در مجموع 158 شعر بررسی شده است. بررسی عناصر موسیقایی در این اشعار، حکایت از ارتباطی دوسویه میان موسیقی و محتوای این اشعار دارد. موسیقی در این اشعار، کمک شایانی به القای مفاهیم و معانی مورد نظر شاعران کرده و در مقابل درون مایه و محتوای این اشعار به موسیقی آن جهت داده است. برجستگی و قوت موسیقی در دو سطح بیرونی و کناری، بی فروغ بودن موسیقی درونی و معنوی و در حاشیه قرارگرفتن آن، استفاده از اوزان جویباری و شفاف و توجه به مضمون و محتوا در انتخاب وزن، گرایش به اوزان ساده و بی تکلف، تنوع وزنی، استفاده از قافیه ها و ردیف های مرتبط با موضوع و بهره گیری دو سویه از آن ها (کارکرد موسیقایی و انتقال معنا)، به کارگیری صنایع لفظی (تکرار، جناس و موازنه) و صنایع معنوی (تلمیح، مراعات النظیر و تضاد) از دیگر یافته های این پژوهش است.