تاریخ صدر اسلام و عرب گرایی در جریان ملی گرای مصر از 1918 تا 1970م.
ناسیونالیسم به عنوان پدیده ای مدرن وارد جهان اسلام شد. گرایش به ملی گرایی که خود یکی از عوامل تضعیف امپراتوری عثمانی بود، پس از پاره پاره شدن گستره امپراتوری، به ویژه در شکل ملی گرایی عربی تشدید شد. عرب ها برای پررنگ کردن این موضوع به عنصر تاریخ و زبان عربی توجه کردند. آنان با مد نظر قرار دادن تاریخ صدر اسلام که می توان آن را مهم ترین مقطع تاریخ اسلام در نظر گرفت، زمینه را برای گرایش حداکثری عرب ها به پان عربیسم یا ناسیونالیسم عربی فراهم ساختند. ناسیونالیسم اسلام گرا نیز وجه دیگری از ناسیونالیسم عربی بود که البته آن نیز در تقابل با استعمار ایجاد شده بود. مفهومی مدرن از غرب وارد جهان اسلام شده بود که بایست با بافت جدید سازگاری می یافت. از این رو، اندیشمندان مصری تلاش کردند با بررسی میراث اسلام و تاریخ صدر اسلام، بستری را برای اندیشه ورزی درباره ناسیونالیسم فراهم سازند. نگارنده این پژوهش در پی آن است که با بررسی تاریخی، نوع مواجهه جریان ملی گرای مصر را با تاریخ صدر اسلام نشان دهد.
تاریخ ، تاریخ صدر اسلام ، عرب گرایی ، ملی گرایی عربی ، مصر
-
بازنمایی تاریخ صدر اسلام در آثار و افکار شیخ محمد الغزالی مصری
*، رسول جعفریان
نشریه پژوهش های علوم تاریخی، پاییز 1399 -
بازنمایی تاریخ صدر اسلام در جریان نوگرای مسلمان مصر؛ (مطالعه موردی عباس محمود العقاد)
*
فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام، تابستان 1399