الگوی ارزش گذاری اقتصادی در طرح های انتقال آب بین حوضه ای مبتنی بر روش فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)

شناخت و ارزیابی عوامل موثر در طرح های انتقال آب بین حوضه ای جهت محاسبه شاخص های مالی و اقتصادی ضروری است. به دلیل وجود پارامترهای کیفی فراوان در این طرح ها و عدم توانایی در کمی سازی آ ن ها، در این تحقیق الگوی ارزش گذاری اقتصادی ارایه شده است..

در این الگو، ابتدا معیارها و شاخص های اثرگذار با روش تصمیم گیری چند معیاره فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) اولویت بندی شده، سپس با روش های ارزش گذاری مستقیم و نسبی، کمی سازی شده، و در نهایت دو شاخص مالی نسبت فایده به هزینه (BCR) و ارزش فعلی خالص (NPV) اصلاح و محاسبه می شوند.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که معیار سیاسی و امنیتی، با اختلاف قابل توجهی نسبت به سایر معیارها، در اولویت اول قرار دارد. کاربرد این الگو در ارزیابی اقتصادی مجدد طرح انتقال آب رودخانه چالوس به دشت هراز نشان داد که BCR در نرخ تنزیل های 6 و 8 درصد مرتبط طرح اصلی، به ترتیب 2/0 و 14/0 می باشد و NPV نیز منفی است. ازاینرو این طرح در حال حاضر و با توجه به کاربرد الگوی ارزش گذاری پیشنهادی، اقتصادی نخواهد بود. 

بحث و نتیجه گیری: 

به نظر می رسد که جنبه سیاسی و امنیتی طرح های انتقال آب بین حوضه ای از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. از طرفی دیگر، کمی سازی و ارزش گذاری پارامترهای موثر نیز می تواند کمک شایانی به ارزیابی دقیق تر اقتصادی طرح های جدید و در حال اجرا کند.