نقش جریان های روستایی-شهری در تحولات فضایی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: روستاهای پیرامونی شهر زاهدان)

ج جریان های فضایی بین سکونتگاه های روستایی و شهری وجود دارند که در غالب جریان افراد، سرمایه، کالا، اطلاعات و فناوری و مانند آن تعریف می شوند. جریان های فضایی بین شهر و روستا در گذر زمان از عوامل کلیدی در تحولات فضایی سکونتگاه های روستایی است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش جریان های فضایی در تحولات فضایی سکونتگاه های روستایی پیرامون شهر زاهدان است. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی است و جامعه آماری پژوهش را 218 روستای شهرستان زاهدان تشکیل می دهند که از این میان 30 روستا با استفاده از روش تخمین شخصی به عنوان نمونه موردی تحقیق برگزیده شده اند. با توجه به هدف پژوهش، از بین خانوارهای روستاهای نمونه، 348 خانوار به عنوان نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین شده اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار استنباطی (آزمون کندال تایوبی و آزمون رگرسیون چند متغیره) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که aبر اساس آزمون کندال تایوبی رابطه معناداری  بین جریان های فضایی و تحولات فضایی با ضریب همبستگی 594/0 وجود دارد. همچنین بر اساس نتایج آزمون رگرسیون نشان می دهد 9/58 درصد تحولات فضایی سکونتگاه های روستایی مورد مطالعه به وسیله جریان های فضایی تبیین می گردد. جریان های سرمایه و افراد با ضریب Beta، 508/0 و 412/0 بیشترین تاثیر را در تحولات فضایی سکونتگاه های روستایی مورد مطالعه داشته است. تحولات فضایی سکونتگاه های روستایی نیز در همه ابعاد یکسان نیست به طوری که تحولات بیشتر در بعد کالبدی-زیربنایی و بخش های غیر تولیدی روستاهای پیرامونی شهر زاهدان عنیت دارد. در نهایت در ناحیه مورد مطالعه به دلایل ساختاری و عملکردی پیوند ناقص بین شهر زاهدان و روستاهای پیرامونی شکل گرفته است که باعث عدم تحقق توسعه در سطح منطقه شده است.