ارزیابی مقاومت ارقام لوبیا به کنه تارتن دولکه ای Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) در شرایط مزرعه

کنه تارتن دولکه ای،Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) یکی از مهم ترین آفات خسارت زا به گیاه لوبیا می باشد. برای کاهش خسارت، کشاورزان مجبورند مزارع لوبیا خود را چندین مرتبه سم پاشی نمایند. یکی از بهترین راهکارهای کاهش خسارت آفات، استفاده از ارقام مقاوم می باشد که علاوه بر تحمل آفات و کاهش سمپاشی و به تبع آن کاهش آلودگی های زیست محیطی، می تواند عملکرد مناسبی نیز به همراه داشته باشند. لذا به همین منظور جهت بررسی ارزیابی مقاومت هشت رقم و دو لاین لوبیا به آفت کنه تارتن دولکه ای، در دو سال متوالی زراعی 94 و 95 آزمایشی در قالب طرح کرت های خردشده در زمان در مرکز تحقیقات ملی لوبیای شهرستان خمین انجام گرفت. این آزمایش با بررسی آلودگی برگ ها، ساقه ها، غلاف ها و بوته ها به کنه تارتن دولکه ای و مقایسه آن ها با شاهد و ارزیابی عملکرد آن ها انجام شد. آلودگی در بوته ها در دوسال متوالی 94 و 95 از 31 شهریورماه شروع و در دهم مهرماه در هر سال به اوج خود رسید. نتایج نشان داد که میزان آلودگی ارقام و لاین های آزمایشی نسبت به کنه تارتن دولکه ای به طور معنی داری متفاوت بود. این تفاوت ها هم از لحاظ شروع و شدت آلودگی و هم از لحاظ عملکرد دانه بود. با مقایسه میانگین ها مشخص شد که رقم های درخشان، اختر و محلی خمین به عنوان ارقام حساس به کنه دو لکه ای اما رقم درسا به عنوان یک رقم لوبیای سفید و لاین 21191 و رقم کوشا به عنوان ارقام لوبیای چیتی و لاین 31169 به عنوان یک رقم لوبیای قرمز، مقاومت بیشتری به کنه تارتن دولکه ای و عملکرد دانه قابل قبولی نسبت به سایر ارقام مورد آزمایش داشتند. لذا نتایج این پژوهش می تواند در جهت بهبود عملکرد و کاهش مصرف سموم در مزارع لوبیا بسیار مفید و کارآمد باشد.