رخساره های کانسنگ، کانی شناسی، دگرسانی، ژئوشیمی و الگوی تشکیل کانسار باریت- روی-سرب-مس ونکان (سوکان)، شمال شرق سمنان

کانسار باریت- روی- سرب- مس ونکان (سوکان) با سنگ میزبان توف، توف شیلی، گدازه آندزیتی و تراکی آندزیت به سن ایوسن در شمالی ترین بخش از کمربند ماگمایی شمال ایران مرکزی در شمال شرق سمنان واقع شده است. توالی میزبان از پایین به بالا شامل سه واحد سنگی است: 1) واحد غنی از سنگ های رسوبی شامل کنگلومرا، سنگ آهک و ماسه سنگ، 2) واحد غنی از گدازه حاوی سنگ هایی با ترکیب حدواسط تا اسیدی، آندزیت و تراکی آندزیت به همراه میان لایه هایی از شیل و 3) واحد غنی از توف شامل توف های داسیتی، توف ریولیتی و توف شیلی. منطقه معدنی ونکان در ناودیسی با روند محوری شمال شرقی-جنوب غربی قرار دارد. کانه زایی در کانسار ونکان به صورت سه افق کانه زایی دیده می شود. افق اول و اصلی کانه زایی که در یال شمال غربی ناودیس قرار دارد، شامل کانسار ونکان 1 بوده که از پایین به بالا از پنج رخساره کانه دار تشکیل شده است: 1) رخساره رگه- رگچه ای، 2) کانسنگ سولفید توده ای، 3) کانسنگ باریت لایه ای، 4) کانسنگ لایه ای- نواری سولفیدی و 5) رخساره نواری رسوبی- برون دمی. کانسار ونکان 2 واقع در یال جنوب شرقی دارای رخساره های 1) رگه- رگچه ای و برشی و 2) نواری رسوبی- برون دمی است. بافت ماده معدنی اغلب شامل رگه- رگچه ای، توده ای، برشی،  نواری- لامینه و دانه پراکنده است. کانی های اولیه و اصلی در ماده معدنی به ترتیب شامل باریت، اسفالریت، گالن، پیریت، کالکوپیریت و مارکاسیت و کانی های ثانویه مالاکیت، کریزوکولا، گوتیت، لیمونیت، اسمیت زونیت و سروزیت هستند. دگرسانی عمده در کانسار ونکان در سنگ دیواره کمرپایین از نوع کلریتی و سریسیتی و به مقدار کمتر اپیدوتی، آرژیلیکی و سیلیسی است. طبق پژوهش های انجام شده، به نظر می رسد کانسارهای باریت- فلزات پایه ونکان بر اساس مقایسه با انواع مختلف کانسارهای سولفید توده ای آتشفشان زاد، بیشترین شباهت را با کانسارهای نوع کوروکو نشان می دهند.