تاثیر ترکیبات مختلف تنظیم کننده های رشد گیاهی در محیط کشت MS بر القای کالوس و باززایی مستقیم گیاه دارویی گالگا

این پژوهش با هدف ارزیابی اثر نوع و غلظت های مختلف تنظیم کننده های رشد گیاهی بر کالوس زایی و باززایی ریزنمونه های مختلف گیاه دارویی گالگا (Galega officinalis) در محیط کشت MS انجام شد. به منظور القای کالوس، ریزنمونه های برگ، ریشه، هیپوکوتیل و ساقه گره دار این گیاه روی محیط کشت MS حاوی غلظت های مختلف از 2,4-D (0/5، 1، 3 و 5 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با BAP و یا Kin (هر یک صفر، 0/5، 1 و 3 میلی گرم در لیتر) کشت شدند. نتایج نشان داد که 2,4-D در ترکیب با Kin در القای کالوس بسیار موثر بوده و در بیشتر غلظت های مورد استفاده منجر به القای 100 درصدی کالوس شد. از بین آنها، ترکیب 5 میلی گرم در لیتر 2,4-D با 0/5 میلی گرم در لیتر Kin در ریزنمونه ساقه گره دار موجب بیشترین رشد کالوس با میانگین 1450 میلی گرم وزن تر کالوس شد. به منظور القای باززایی، ریزنمونه های برگ، کوتیلدون و ساقه گره دار در محیط حاوی غلظت های مختلف از BAP یا Kin در ترکیب با NAA کشت شدند. با این حال باززایی تنها در ریزنمونه ساقه گره دار مشاهده شد. بیشترین میزان باززایی مربوط به غلظت 0/1: 0/25 در هر دو ترکیب BAP:NAA و Kin:NAA با میانگین 93/33 درصد بود. بیشترین میزان شاخساره القا شده (با میانگین 2/86 شاخساره(و بیشترین طول شاخساره (با میانگین 5/6 سانتی متر) در هر ریزنمونه مربوط به ترکیب BAP:NAA به ترتیب با غلظت 0/5 : 2 و 0/1: 2 میلی گرم در لیتر بود. نوساقه های حاصل از آزمایش باززایی جهت ریشه دار شدن، به محیط کشت MS حاوی سطوح مختلف NAA و IAA منتقل شدند. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که غلظت های 0/25 و 0/5 میلی گرم در لیتر NAA یا IAA منجر به بیشترین درصد ریشه زایی با میانگین حدود 90 درصد شدند. بیشترین تعداد ریشه القا شده مربوط به گیاهچه های کشت شده در تیمار 0/25 میلی گرم در لیتر از هر دو تنظیم کننده رشد NAA و IAA (با میانگین 4 ریشه در ریزنمونه) و همچنین بیشترین طول ریشه، در گیاهچه های کشت شده در غلظت 0/25 میلی گرم در لیتر IAA (با میانگین 6/5 سانتی متر) مشاهده شد. در این پژوهش، مناسب ترین ترکیب محیط کشت و ریزنمونه به منظور کالوس زایی و باززایی مستقیم گیاه گالگا معرفی شد که می تواند در مطالعات زیست فناوری آتی در این گیاه دارویی مفید باشد.