ارزیابی کیفیت فیزیکی و زیستی خاک با استفاده از طیف سنجی در اراضی کشاورزی استان زنجان

توسعه یک روش دقیق و سریع به منظور ارزیابی تاثیر عملیات زراعی بر کیفیت خاک اهمیت بسیاری در مدیریت پایدار منابع و نظارت بر روش های مدیریتی در اکوسیستم های کشاورزی دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی طیف سنجی به عنوان یک روش کمی و سریع به منظور نظارت بر کیفیت فیزیکی و زیستی خاک تحت مدیریت های کشاورزی در استان زنجان بود. بدین منظور 77 نمونه خاک از عمق 20-0 سانتی متری در دو کاربری کشاورزی دیم و آبی جمع آوری و مهمترین ویژگی های فیزیکی و زیستی موثر بر ارزیابی کیفیت خاک در اراضی استان با استفاده از روش های استاندارد اندازه گیری شدند. سپس داده های طیفی نمونه های خاک در محدوده مریی و مادون قرمز تهیه و مدل های طیفی با استفاده از رگرسیون حداقل مربعات جزیی محاسبه شد. میانگین بازتابی طیف های خاک در محدوده 450 تا 2450 نانومتر، تفاوت معنی داری بین کاربری ها دیم و آبی (05/0p ˂) نشان داد. همچنین نوع کاربری تاثیر معنی داری (001/0p ˂) بر اغلب ویژگی های فیزیکی و زیستی اندازه گیری شده داشت. مدل های طیفی با دقت "عالی" (8/0RPD>2) برای زیست توده میکروبی، پایداری خاکدانه و مقدار شن و با دقت "متوسط" (65/0RPD>5/1) برای جرم مخصوص ظاهری، هدایت هیدرولیکی اشباع و مقدار سیلت بدست آمد. درحالیکه ضریب جذب پذیری با دقت مناسبی توسط مدل های طیفی برآورد نشد. تاثیر عملیات مدیریتی تحت کاربری های دیم و آبی با استفاده از بازتاب مشخصه طیفی خاک قابل تمایز بود