پیشران های فرهنگی مساجد در مدیریت آسیب های اجتماعی

مسجد در فرهنگ اسلامی جایگاه ارزشمند و نقش مهمی در نظام های اجتماعی دارد. مسجد به عنوان نهاد تاثیرگذار در عرصه های اجتماعی، دارای عناصر و عوامل متعددی و مهمی است که می تواند آسیب های اجتماعی را مدیریت کند. به این عوامل مهم، پیشران گفته می شود. درک صحیح پیشران ها سبب می شود سیاست گذاران اجتماعی برای مدیریت آسیب های اجتماعی، از ظرفیت های فرهنگی مسجد بهره جویند. هدف این مقاله، شناسایی و تحلیل پیشران های فرهنگی مساجد و تعیین روابط میان آنها برای مدیریت آسیب های اجتماعی است. پرسش اصلی عبارت است از: پیشران های فرهنگی مساجد در مدیریت آسیب های اجتماعی چیست و چه رابطه ای بین پیشران های مذکور برقرار است؟ پژوهشگر برای حل مسئله پژوهش، از روش تحلیل محتوای کیفی برای یافتن پیشران ها بهره جست و سپس با استفاده از روش ساختاری تفسیری، روابط بین هر یک از پیشران های شناسایی شده را مورد تحلیل قرار داد. پیشران های شناسایی شده عبارتند از: «توسعه و گسترش گروه های جهادی»، «ترویج ارزش های دینی در محله ها»، «توسعه نشاط اجتماعی»، «توسعه و گسترش فعالیت های تفریحی ورزشی»، «نقش محوری مسجد در محلات»، «به کارگیری و بهره مندی از ظرفیت های پیرامونی» و «منزلت اجتماعی بالای مساجد در بین مردم». پیشران های مذکور در شش سطح ساختاربندی شدند.