پیش نگری متغیرهای اقلیمی دهه های آینده در پهنه جنوب شرق ایران

در چند دهه اخیر افزایش دمای زمین باعث بر هم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده و تغییرات اقلیمی گسترده ای را در اغلب نواحی کره زمین موجب گردیده است که از آن به عنوان تغییر اقلیم یاد می شود. در این پژوهش ، به بررسی متغیر های اقلیمی در شش ایستگاه های سینوپتیک پهنه جنوب شرق ایران (زابل، زاهدان، خاش، ایرانشهر، سراوان و چابهار) از سال 1987 لغایت 2019 پرداخته شد و در دو دوره ی زمانی (2021-2040 و 2041-2060)، با استفاده از مدل گردش کلی (HadCM2) بررسی و تحلیل گردید. پس از بررسی و ارزیابی مدل مقادیر متغیرهای اقلیمی در دو سناریو RCP2.6 و RCP8.5 در دوره های مورد مطالعه ریز مقیاس گردید. نتایج ارزیابی دقت مدل LARS-WG در شبیه سازی متغیرهای اقلیمی براساس شاخص های MAE ، RMSE،R2 ،NSE در پهنه جنوب شرق ایران در مرحله صحت سنجی نشان داد که انطباق زیادی بین مقادیر شبیه سازی شده و دوره پایه وجود داشته است. بر اساس نتایج خروجی مدل LARS-WG  افزایش دما در کلیه ایستگاه ها در دو دوره مورد مطالعه را نشان می دهد. میزان افزایش دما در مناطق ساحلی کمتر از سایر مناطق خشکی می باشد. در تمامی ایستگاه ها تغییرات دما به طور یکنواخت و تغییرات بارش، نوسان دارند. مقدار بارش طی فصول زمستان  و بهار در تمامی ایستگاه ها روند افزایشی دارد؛ شرایط اقلیمی آینده از قبیل تعداد روزهای یخبندان، تعداد روزهای داغ، خشک و روزهای تر محاسبه گردید و نتایج نشان داد که در دوره آینده تعداد روزهای داغ و تعداد روزهای خشک نسبت به دوره پایه افزایش می یابد و تعداد روزهای یخبندان کاهشی می باشد. در صورت عدم پایبندی به کاهش گازهای گلخانه ای افزایش متغیرهای اقلیمی دمای حداقل و دمای حداکثر و کاهش بارش در دهه 2041-2060 بیشتر خواهد شد. پیش بینی ماهانه برای دوره های آینده نیز در سناریو های مذکور ، بیانگر این است که گرمترین ماه در استان به طور میانگین در ماه تابستان (ژوییه)، سردترین ماه در زمستان (دسامبر و ژانویه)، بیشترین بارش ها در زمستان و بهار (دسامبر، ژانویه و مارس) و تبخیر و تعرق در تابستان به بیشترین حد خود می رسد. در نهایت اینکه نتایج بیانگر روند افزایش دما و کاهش بارش در دهه های آینده نواحی جنوب شرق ایران خواهد بود.