شبیه سازی رواناب سطحی بر اساس روش تحلیل حساسیت SWATCUP (مورد مطالعه: رودخانه قره چای)

هدف پژوهش حاضر، شبیه سازی رواناب سطحی رودخانه قره چای بود که با استفاده از مدل هیدرولوژیکی SWAT اقدام به مدلسازی شد. در این راستا ابتدا با استفاده از نرم افزار GIS نسخه 10.4، DEM و آبراهه ها و مشخصات شبکه رودخانه ای حوزه استخراج گشت. آمار مورد استفاده از ایستگاه های پل دوآب خنداب، جوشیروان، و ساروق، مربوط به سال 2003 تا 2016 حوضه قره چای در نظر گرفته شد. برای محاسبه روش تلفات حوضه از روش شماره منحنی خاک (CN) استفاده شد. واسنجی و اعتبارسنجی مدل با نرم افزار SWAT-CUP با الگوریتم SUFI-2 انجام گرفت. برای ارزیابی توانایی مدل در شبیه سازی دبی رواناب از شاخص های با شاخص های نش ساتکلیف، R2 ، p-factor و r-factor استفاده شد. از آمار 8 ساله اندازه گیری شده (2004-2011)، بارندگی، دما و دبی روزانه برای واسنجی مدل استفاده شد. و اعتبارسنجی مدل با باقی مانده داده ها (2012 -2016) انجام شد. نتیجه اعتبارسنجی مدل با شاخص های نش ساتکلیف، R2 ، p-factor و r-factor برای ایستگاه خنداب به ترتیب عبارت بود از 0.65 ، 0.66، 0.35، 0.07؛ و برای ایستگاه پل دوآب نیز نتایج شاخص ها به ترتیب : 0.57 ، 0.72، 0.07، 0.05 بود. ارزیابی مدل توانایی مدل SWAT را در شبیه سازی رواناب سطحی رودخانه قره چای تایید می کند. در نهایت مقایسه ظاهری هیدروگراف های شبیه سازی و مشاهداتی ماهانه نشان داد که مدل، زمان وقوع مقادیر دبی اوج و دبی های پایه را به خوبی مدل سازی نموده است اما مقادیر دبی اوج را بیشتر از مقادیر واقعی برآورد نموده است.