اثر کرت بندی بر یکنواختی آبشویی نیمرخ خاک در مدل آزمایشگاهی

در آزمایشی، تاثیر کرت بندی سطح خاک بر یکنواختی آبشویی نمک ها از نیمرخ خاک بررسی شد. آزمایش در مدل فیزیکی با ابعاد (ارتفاع×عرض×طول) 1×5/0×2 متر انجام شد و عملیات آبشویی در نیمرخ خاک با حضور لوله زهکش زیرزمینی شبیه سازی شد. کرت بندی شامل جداسازی سطح خاک در چهار قسمت مساوی (با ابعاد 5/0×5/0 متر)، برای جلوگیری از اختلاط آب در سطح خاک بود. در حالت های قبل و بعد از کرت بندی، یک عمق یکسان آب برای آبشویی در نظر گرفته شد. پس از آبشویی، هدایت الکتریکی عصاره ی اشباع خاک در اعماق 20، 40 و 60 سانتی متری از سطح خاک و فواصل 25، 75، 125 و 175 سانتی متری از محل نصب زهکش اندازه گیری شد. مقدار انحراف معیار داده های شوری خاک در قبل و بعد از کرت بندی به ترتیب 2 و 63/0 بود. ضریب یکنواختی توزیع شوری در نیمرخ خاک، در شرایط قبل و بعد از کرت بندی به ترتیب 45 و 76 درصد بود. نتایج نشان داد وجود زهکش، بر تفاوت سرعت نفوذ آب در قسمت های مختلف سطح خاک موثر بود. به طوری که سرعت نفوذ آب به داخل خاک در فواصل 25، 75، 125 و 175 سانتی متری از زهکش، به ترتیب برابر با 9/1، 7/1، 56/1 و 47/1 میلی متر بر ساعت برآورد شد. بنابراین از طریق کرت بندی، از نفوذ نامتوازن آب در سطح خاک جلوگیری شد تا نواحی مختلف نیمرخ خاک شستشوی یکنواختی داشته باشد. نتایج فوق نشان داد که به جای مصرف آب بیشتر، می توان با اتخاذ راه کار مدیریتی به یکنواختی آبشویی خاک دست یافت. در این صورت از تولید زهاب بیشتر، تخلیه ی عناصر غذایی از خاک و آلودگی محیط زیست جلوگیری می شود.