مدل سازی رویشگاه بالقوه گونه Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen. در مراتع نیمه شمالی استان اردبیل

پژوهش حاضر با هدف مقایسه کارایی روش های انتروپی حداکثر و رگرسیون لجستیک در مدل سازی رویشگاه بالقوه گونهThymus kotschyanus  و تعیین عوامل موثر بر حضور گونه در مراتع نیمه شمالی استان اردبیل انجام شد. 28 سایت انتخاب و در هر سایت 3 ترانسکت و در طول هر ترانسکت 100 متری 10 پلات یک مترمربعی برای نمونه برداری استفاده شد. برای نمونه برداری از خاک هر سایت، 9 پروفیل حفر و از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتی متری نمونه برداری شد. اطلاعات مربوط به خصوصیات خاک با استفاده از روش زمین آمار، اطلاعات توپوگرافی از مدل رقومی ارتفاع، اطلاعات اقلیمی با استفاده از داده های هواشناسی منطقه و سنجه های سیمای سرزمین به کمک نقشه کاربری تهیه شد. نقش عوامل محیطی در پراکنش گونه در روش انتروپی حداکثر با استفاده از روش جک نایف و منحنی پاسخ بررسی شد. برای ارزیابی مدل رگرسیون لجستیک از آزمون نیکویی برازش هوسمر- لمشاو و سطح زیر منحنی ROC استفاده شد. سپس نقشه های پیش بینی رویشگاه گونه براساس روش های انتروپی حداکثر و رگرسیون لجستیک ترسیم و شاخص کاپا برای ارزیابی میزان تطابق نقشه های پیش بینی با نقشه واقعی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس مدل رگرسیون لجستیک، پتاسیم عمق دوم و شاخص تجمع با همبستگی منفی و شیب و خاک لخت با همبستگی مثبت و براساس روش انتروپی حداکثر، متغیرهای رس عمق اول، تغییرات ضریب اندازه لکه و شیب شیب موثرترین عوامل در حضور گونه در منطقه هستند. گونه T. kotschyanus خاک هایی با بافت سبک (رس کمتر از 15 درصد)، پتاسیم (کمتر از 18 میلی اکی والان در لیتر)، سیلت (کمتر از 20 درصد)، مناطق مرتفع (900 تا 2700 متر) و شیب (35 تا 55 درصد) را ترجیح می دهد. بر اساس مقادیر ضریب کاپای محاسبه شده، مدل رگرسیون لجستیک پراکنش رویشگاه گونه مورد مطالعه را در سطح خوب (64/0) و روش انتروپی حداکثر در سطح متوسط (42/0) برآورد کرده است. نتایج نشان می دهد که روش رگرسیون لجستیک در برآورد دامنه پراکنش گونه از صحت بیشتری برخوردار است.