مطالعه تطبیقی هدف از پرداخت خسارت ناشی از نقض قرارداد

پرداخت خسارت یکی از ضمانت اجرا های متداول نقض قرارداد است. از لحاظ نظری، پرداخت خسارت ممکن است یکی از این دو هدف را دنبال کند: قرار دادن زیان دیده در وضعیت پیش از انعقاد قرارداد، و قرار دادن وی در وضعیت فرضی پس از اجرای قرارداد. هدف اول به حمایت از منفعت منفی، و هدف دوم به حمایت از منفعت مثبت زیان دیده معروف است. در اصطلاحی دیگر، این دو منفعت به ترتیب، منفعت اعتماد و منفعت انتظار اطلاق می شوند. از لحاظ عملی در مورد اینکه هدف از پرداخت خسارت ناشی از نقض قرارداد، کدام یک از آنهاست، رویکردهای مختلفی در نظام های حقوقی ملاحظه می شود. طبق رویکردی که می توان به نظام های حقوقی رومی- ژرمنی و کامن لایی و اسناد مهم بین المللی و اروپایی نسبت داد، هدف از پرداخت خسارت، حمایت از منفعت مثبت یا انتظار است که از مهم ترین عناصر آن جبران منافع فوت شده است. در مورد نظام حقوقی کشورمان، با توجه به جایز نبودن مطالبه خسارت عدم النفع، ممکن است تصور شود که هدف از پرداخت خسارت ناشی از نقض قرارداد، حمایت از منفعت منفی یا اعتماد است؛ با این حال، در بسیاری از موارد، هدف از پرداخت خسارت، حمایت از منفعت انتظار یا مثبت زیان دیده است. این مقاله به شیوه علمی- پژوهشی و با روش تحلیلی نگارش یافته است.