تخمین عمق و فاکتور شکل بی هنجاری های گرانی با شکل های ساده هندسی با استفاده از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات

یکی از مهم ترین مسایل ژیوفیزیکی در اکتشاف کانسارهای معدنی، تخمین عمق ساختارهای مدفون با استفاده از داده های مشاهده ای گرانی سنجی است. در این مقاله با استفاده از یکی از روش های هوشمند الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات، عمق توده های بی هنجاری گرانی با شکل های هندسی ساده ای همچون کره، استوانه افقی و استوانه قایم تخمین زده می شود. این شکل های هندسیمی تواننددرصدزیادیازبی هنجاری هایزیر سطحی را همانند سازی کنند. الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات که ازجمله الگوریتم های تکاملی است، الهام گرفته از رفتار دسته جمعی پرندگان برای یافتن غذا در فضا به صورت تصادفی است. به علت یکتا نبودن جواب و همچنین وجود چندین کمینه محلی در حل مسایل وارون گرانی سنجی، به کارگیری این الگوریتم برای وارون سازی مناسب است. استفاده از الگوریتم های تصادفی به جای الگوریتم های قطعی می تواند از رسیدن و توقف الگوریتم در یک مقدار محلی جلوگیری کند. در این پژوهش برای مدل سازی داده های گرانی با استفاده از روش PSO، دو پارامتر عمق (z) و فاکتور شکل (q) به عنوان ذرات در این الگوریتم فرض می شوند و محدوده های بیشینه و کمینه عمق، اطلاعات اولیه محسوب می شوند. در این روش که برای داده های مصنوعی بدون نوفه و آغشته به نوفه تصادفی 3%، 5% و 7% به کار رفت، دقت برآورد پارامترهای هندسی خوب است. همچنین این روش برای داده واقعی مربوط به اکتشاف باریت در منطقه استان فارس نزدیک شهر آباده استفاده شد و عمق حاصل از روشPSO برابر با 15/8 متر به دست آمد که با نتایج روش اویلر برای عمق و نتایج بررسی های محلی انجام گرفته با خاک برداری همخوانی خوبی نشان می دهد.