برآورد انتشار گازهای گلخانه ای حاصل از ترافیک شهری: مطالعه موردی شهر همدان

حمل ونقل به عنوان یکی از بخش های مصرف کننده سوخت های فسیلی سهم عمده ای در انتشار گازهای گلخانه ای از جمله CO2 و CH4 دارد که به عنوان اصلی ترین عوامل گرمایش جهانی شناخته شده اند. از طرفی، ازدحام با کاهش سرعت و تکرار توقف-حرکت وسیله نقلیه منجر به مصرف سوخت و صرف زمان سفر بیشتر و در نتیجه انتشار بیشتر گازهای گلخانه ای می گردد. از این رو، هدف از این پژوهش معرفی شاخص ازدحام جهت تخمین انتشار گازهای گلخانه ای در معابر شهری است.

ابتدا، وضعیت جریان ترافیک در خیابان های اصلی شهر همدان در طول مردادماه 1398 به صورت پیوسته و در 8 بازه زمانی 8 صبح تا 12 شب پایش و نقشه میانگین ازدحام تهیه شد. سپس، مساحت و ضریب وزنی هر معبر براساس مدل تخصیص ترافیک به دست آمد و براساس سهم انتشار CO2 و CH4 در بخش حمل ونقل شهر همدان حاصل از ترازنامه انرژی، سرانه تولید و میزان انتشار سالانه CO2 و CH4 در هر معبر برآورد شد.

یافته ها:

 براساس نتایج، میزان انتشار CO2 و CH4 از بخش حمل ونقل به ترتیب CO2 ton 776000 و CH4 ton 396 است. بزرگراه امام خمینی (CO2 ton 29166) به دلیل سرعت و عرض معبر بیشتر و خیابان میرزاده عشقی (CO2 ton 24453) به دلیل وضعیت توقف-حرکت خودروها تولیدکننده بیشترین مقدار کربن هستند.

نتیجه گیری: 

تطابق شاخص ازدحام با مدل تخصیص ترافیک می تواند جهت برآورد میزان آلودگی های ترافیک شهری مورد استفاده قرار گیرد و به دلیل نرخ رشد بالای گازهای CO2 و CH4، مدیریت و کاهش انتشار گازها و افزایش فضای سبز جهت ترسیب کربن ضرورت دارد.