بررسی اثرات کاشت تاخیری و قطع آبیاری بر صفات بیوشیمیایی، محتوای نسبی آب و عملکرد دو رقم گلرنگ (.Carthamus tinctorius L)

به منظور بررسی کشت تاخیری و رژیم آبیاری بر صفات بیوشیمیایی، محتوای نسبی آب و عملکرد دانه گلرنگ، پژوهشی مزرعه ای در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. دو رقم گلرنگ (گلدشت و محلی اصفهان) در یک آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی تحت سه رژیم آبیاری (آبیاری مطلوب، قطع آبیاری در دو مرحله ی گلدهی و پر شدن دانه) و در سه تاریخ کاشت (15 آذر، 5 دی و25 دی) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که برهمکنش سه گانه رژیم آبیاری درتاریخ کاشت در رقم بر محتوای کلروفیل a و b، کاروتنویید، فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز، محتوای نسبی آب، دمای سایه انداز، عملکرد زیست توده و عملکرد دانه اثر معنی داری داشت. قطع آبیاری در گلدهی باعث کاهش محتوای کلروفیلa و b، محتوای نسبی آب و عملکرد دانه ارقام گلرنگ به ترتیب به میزان 25، 15.38، 16.36 و 33.74 درصد نسبت به آبیاری مطلوب شد درحالی که محتوای کاروتنویید، آنزیم کاتالاز، پراکسیداز و دمای سایه انداز را به ترتیب به میزان 14.70، 22، 29.31 و 21.75 افزایش داد. تنش آبی در مرحله گلدهی و پر شدن دانه باعث کاهش به ترتیب 52.32 و 34.54 درصد عملکرد دانه در رقم محلی اصفهان در تاریخ کاشت دوم (5 دی) نسبت به تیمار آبیاری مطلوب شد. به نظر می رسد گیاه با انجام فعالیت های بیوشیمیایی و آنزیمی در زمان وقوع تنش در مرحله پر شدن دانه قادر به جبران بیشتر کاهش عملکرد نسبت به تنش گلدهی شده است. با توجه به اینکه در تاریخ کاشت دوم (5 دی) افزایش محتوای کلروفیلa و b، کاروتنویید، محتوای نسبی آب و دمای سایه انداز و به دنبال آن عملکرد بیشتری نسبت به دو تاریخ کاشت دیگر مشاهده شد. بنابرین انتخاب تاریخ کاشت بهینه (5 دی) و رقم زودرس گلدشت می تواند نقش مهمی در بهبود عملکرد دانه گلرنگ در شرایط تنش آبی آخر فصل در مناطق نیمه خشک داشته باشد.