تنوع ژنتیکی ارقام و ژنوتیپ های پسته از نظر مقاومت به بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه (Phytophthora drechsleri) و ارتباط آن با مارکرهای مولکولی SCoT

دانش تنوع ژنتیکی همراه با مدیریت صحیح ژرم‏پلاسم را می‎توان در انتخاب ژنوتیپ‎ها در برنامه‎های به‎نژادی و حفاظت منابع ژنتیکی استفاده نمود. روش‎های ملکولی همراه با روش‎های آماری چندمتغیره، پتانسیل قابل توجهی جهت بررسی تنوع ژنتیکی گیاهان دارند. در این پژوهش، تعداد 20 رقم پسته در گلخانه نسبت به قارچ عامل پوسیدگی ریشه و طوقه ارزیابی شدند و صفات نمره بیماری (score)، درصد مرگ و میر و وزن خشک گیاه اندازه گیری شد. جهت بررسی تنوع ژنتیکی مقاومت به این بیماری از 12 آغازگر مولکولی SCoT استفاده شد. ارزیابی فنوتیپی، ارقام پسته را به 4 گروه مقاوم، نیمه‏مقاوم، نیمه‏حساس و حساس تقسیم نمود. در ارزیابی تنوع ژنتیکی با آغازگرهای SCoT، از 122 باند تولید شده 105 باند، چند شکل بودند. تجزیه خوشه‎ای ژنوتیپ‎ها براساس باندهای بدست آمده مطابقت خوبی با گروه‎بندی فنوتیپی نداشت؛ لذا به منظور شناسایی باندهایی که بیشترین ارتباط را با صفات فنوتیپی مربوط به مقاومت به گموز داشتند، از روش‎های رگرسیون جزیی (PLS) و رگرسیون گام‎به‎گام استفاده شد. در رگرسیون گام به گام 7 مکان انتخاب شدند که مقاومت به بیماری گموز را 77 تا 86 درصد توجیه نمودند و با تجزیه خوشه‎ای براساس این 7 مکان، دو گروه حاصل گردید که از طریق تجزیه ارتباط (جدول توافق) رابطه این گروه‎بندی با گروه‎بندی براساس صفات فنوتیپی اثبات شد .این 7 مکان، عکس‎العمل ژنوتیپ‎های پسته در مقابل بیماری گموز را به مقدار زیادی توجیه نمودند که از آغازگرهای SCoT12، SCoT16، SCoT17 و SCoT20 تولید شدند؛ لذا برای مطالعه تنوع ژنتیکی ارقام پسته در مقابل گموز می توان این آغازگرها را پیشنهاد نمود.