مدل مفهومی شناختارهای جرم زا براساس تحلیل روایت زندگی مجرمان سایبری
شناختارهای جرم زا با تضعیف رابطه بین استانداردهای اخلاقی و رفتار شخصی، به نگرش های مجرمانه به عنوان علت های اصلی در بروز و حفظ رفتار مجرمانه تاکید می کنند. هدف این تحقیق، شناسایی شناختارهای جرم زا در مجرمان سایبری است.
پژوهش حاضر به لحاظ گردآوری اطلاعات از نوع کیفی و با رویکرد کثرت گرا و با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام شده است. جامعه آماری آن مجرمان سایبری هستند که در سال های 97 و 98 توسط پلیس فتای فاتب دستگیرشده و 23 نفر از آن ها از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته و فرم تجدیدنظر شده مک آدامز بود و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری داده ها ادامه و پس از پیاده سازی و استخراج داده ها، مدل مفهومی توسعه یافته ترسیم شد. در این تحقیق، ابتدا از تحقیقات انجام شده در خصوص شناختارهای جرم زا و نظریه ها به عنوان منبع داده استفاده و مولفه های شناختارهای جرم زا شناسایی و مدل مفهومی پیش فرض ترسیم شد، سپس به منظور توسعه مدل مفهومی شناختارهای جرم زای مجرمان سایبری، از روش تحلیل روایتی با رویکرد کثرت گرا استفاده شد.
یافته ها:
یافته ها نشان داد که در مجرمان سایبری، شناختارهای روانی جرم زا (شامل شخصیت وسواس اجبار، اضطرابی، خلقی، جنسی و پرخاشگری)، شناختارهای فردی جرم زا (شامل سبک های مقابله با مشکلات، سبک های هویتی، طرح واره ها، مکانیسم های دفاعی و غیره) و شناختارهای بین فردی و محیطی جرم زا (شامل اختلالات کارکردی خانواده، ارتباط با دوستان، جنس مخالف، تعارض زوجین و مشکلات تحصیل و مدرسه) و در نهایت شناختارهای اجتماعی جرم زا مشاهده می شود.
نتیجه گیری:
شناختارهای جرم زا منجر به شکل گیری نگرش ها ، باورها و هنجارهایی در مجرمان سایبری می شود و با ایجاد ویژگی های روانی و فردی، بر انگیزه (قصد رفتار مجرمانه) و ارتکاب جرم سایبری در مجرمان تاثیر می گذارند. لذا پیشنهاد می شود به دلیل ماهیت و ویژگی های فضای سایبر، با بهره گیری از فنون شناسایی ویژگی های مجرمان فضای سایبر، امکان پیشگیری از جرایم سایبری توسط ماموران پلیس سایبری به وجود آید.
پرداخت حق اشتراک به معنای پذیرش "شرایط خدمات" پایگاه مگیران از سوی شماست.
اگر عضو مگیران هستید:
اگر مقاله ای از شما در مگیران نمایه شده، برای استفاده از اعتبار اهدایی سامانه نویسندگان با ایمیل منتشرشده ثبت نام کنید. ثبت نام
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.