مطالعه تغییرات مکانی شوری (منطقه مطالعه شده: حوضه آبخیز حوض سلطان)

شوری خاک یکی از عوامل محدودکننده رشد گیاهان و تخریب اراضی است. هدف از پژوهش پیش رو، کاربردی ساختن و دسترسی به پایگاه ‏های خارج از دسترس شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‏ خشک با استفاده از روش‏های آزمایشگاهی و تکنیک‏ سیستم اطلاعات جغرافیایی است. در این تحقیق سعی شده است در منطقه حوض سلطان قم با حفر 8 پروفیل با عمق متوسط 5/1 متر و نمونه‏ برداری آب از 4 نقطه روی ترانسکتی از خط کنیک تا حد پلایا، به شناسایی روند شوری خاک و کانی‏های آن پرداخته شود. نمونه‏ های آب ‏و خاک از هر قسمت خاک در پایان سال زراعی در اواخر شهریورماه برداشت شد و در آزمایشگاه مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج نشان داد روند تغییرات شوری از خط کنیک تا پلایا به این صورت است که به ترتیب شاهد کلرورها، سولفات‏ها، کربنات‏ها و در انتها، کربنات کلسیم ‏ها قرار می‏گیرند. این روند در منطقه حوض سلطان معنا‏دار بود. در این تحقیق دامنه pH خاک از 5/6 تا 9/8 به دست آمد. همچنین، میزان شوری از 5/1 دسی زیمنس (ds/m) بر مترمربع در مجاورت خط کنیک شروع می شود و تا 30/2 دسی زیمنس بر مترمربع در کنار کفه نمکی افزایش می‏یابد. در ضمن، در منطقه مطالعه شده خاک‏های سدیمی (قلیا) درصد سدیم تبادلی بیش از 15 دارند و نسبت جذب سدیم در عصاره اشباع بیش از 13 است.