تعریف و قلمرو حیله های جنگی و تمایز آن با خیانت در مخاصمات مسلحانه از منظر حقوق بشردوستانه اسلامی در مقایسه با معاهدات بین المللی
جنگ از دیرباز وضعیتی اضطراری محسوب میشده و سبب تجویز برخی افعال نامشروع بوده است. ازجمله این افعال، بهکاربردن حیله است که احیانا بسیار مفید نیز مینماید. گاهی یک حیله جنگی سبب کاهش چشمگیر خسارات جانی و مالی جنگ میشود. عنصر محوری حیله، فریب طرف مقابل و بهاشتباهانداختن او است؛ با اینکه خیانت جنگی نیز بر همین مبنا استوار است، اما به هیچ روی تجویز نشده؛ بنابراین تعیین قلمرو حیلههای جنگی در گرو مقایسه آن با مفهوم خیانت است. در معاهدات و عرف بینالمللی، با ارایه ضابطه مشخص این دو مفهوم از یکدیگر متمایز میشوند. در فقه اسلامی با وجود تفکیک موضوعی و حکمی این دو مفهوم، یافتن ضابطه این تفکیک تا حدی دشوار به نظر میرسد. در این نوشتار با بهرهگیری از منابع کتابخانهای و مطالعه توصیفیتطبیقی آثار فقیهان امامیه و اهلسنت، ضابطه تمایز حیله و خیانت در حقوق اسلامی، تعیین و با مفاد معاهدات بینالمللی مقایسه شده است. تمایز مفهومی میان خیانت و حیله و نیز ضابطه پیشنهادی در پروتکل الحاقی اول به کنوانسیون ژنو دقیقا منطبق با دیدگاه فقه اسلامی است.
خیانت جنگی ، حیله جنگی ، خدعه ، غدر ، حقوق بشردوستانه ، جهاد ، کنوانسیون ژنو ، مقررات لاهه
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.