بررسی تطبیقی جایگاه دیگرگزینی در نظریه تربیت اخلاقی جان وایت و مرتضی مطهری

هدف این پژوهش، بررسی تطبیقی جایگاه دیگرگزینی در آرای تربیت اخلاقی جان وایت و مرتضی مطهری است. این تحقیق از نوع نظری بوده و در آن از روش تحلیلی مقایسه‌ای برای بررسی نظریات تربیت اخلاقی جان وایت و مرتضی مطهری استفاده شده است. این پژوهش برای دستیابی به اهداف خود این سوال را مطرح می‌کند که وجوه اشتراک و افتراق نظریات دیگرگزینانه وایت و مطهری در حوزه تربیت اخلاقی کدامند؟ و به این نتایج می‌رسد که هر دو متفکر با اتخاذ رویکرد وحدت‌گرایانه مسئله دیگرگزینی را در نظریه تربیت اخلاقی خود سامان می‌بخشند. وایت درخصوص بهروزی فردی منافع دیگران و منافع شخصی را ذیل چتر بهروزی جانمایی می‌کند و مطهری با ارایه نظریه خود حقیقی و توسعه مفهومی خود، تاکید دارد که در مسایل اخلاقی محل نزاع باید از خود و دیگری به خود و خود حقیقی تغییر یابد. لذا هر دو متفکر قایل به دیگرگزینی روان‌شناختی براساس تقریر ضعیف هستند، یعنی انسان‌ها می‌توانند برای منفعت‌رساندن به دیگران نیز افعالی را انجام دهند. وایت، هدف نهایی تربیت اخلاقی را بهروزی متربیان مطرح می‌کند، اما مطهری براساس آموزه‌های اسلامی هدف غایی تربیت اخلاقی را قرب الهی درنظر می‌گیرد. همچنین باتوجه‌به تفاوت بنیادین فکری فلسفی میان اندیشه‌های وایت و مطهری، وایت دین را نفی کرده و در فضایی کاملا لیبرال دموکراتیک به‌دنبال تربیت اخلاقی است، مطهری از آموزه‌های دینی برای تایید و اثبات دیدگاه‌های خود بهره گرفته است.