علل تعامل و تقابل مردمی با داعش در عراق

هدف این تحقیق، شناسایی علل اتخاذ دو رویکرد متعارض مردم عراق(تعامل- تقابل) در مواجهه با داعش از طریق یک مطالعه عینی و میدانی است.

پژوهشگر در این پژوهش کیفی با بهره گیری از روش گراندد تیوری، با حضور در مکان هایی در عراق که داعش در آنجا فعال بوده، ضمن ارتباط و مصاحبه با مردم در پی  پاسخ به این سوال بوده است: علل تعاملات و تعارضات اعراب سنی مذهب عراق با داعش چیست؟

یافته های پژوهش:

 بر اساس یافته های این پژوهش، دلبستگی اعراب سنی به اقتدار و امتیازات گذشته و عدم تمایل به پذیرش شرایط حکومت جدید و حفظ انسجام ملی بر اساس انتخابات پارلمانی و همچنین حکمرانی نامناسب شیعیان بر دولت شکست خورده در دوران اشغال عراق از عوامل گسستگی و نفرت روزافزون در عراق بود که این عوامل تعامل با داعش را سبب گردید. در عمل، حکومت داعش فشار و محدودیت ها را بر مردم سرزمین های اشغالی افزایش داد و تعرض به حریم خصوصی خانواده ها و تهدید و بی عدالتی نسبت به مردم، زمینه را برای تقابل با داعش فراهم ساخت. به علاوه، مداخله کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای در شدت و ضعف این کنش متعارض تاثیرگذار بود.

وجود کهن الگوی متعارض «شیعه در برابر سنی» در تشدید بحران های داخلی کشورهای اسلامی و عربی دخیل است. عراق هم از این قاعده مستثنی نیست. در شرایط بحرانی حاکم بر عراق، وجود این کهن الگوی متعارض، عوامل محوری تعامل با داعش در عراقرا به محرکی برای عوامل علی چون ناامیدی به آینده، نفرت از تشیع نزد بخشی از اعراب سنی، از دست رفتن موقعیت حکمرانی گذشته و... تبدیل کرد. شرایط مداخله قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای برای کسب منافع از طریق تاثیرگذاری بر حوادث عراق و رقابت های قومی و مذهبی و نژادی نیز فرایند دولت ملت سازی و ثبات سیاسی را به طور بالقوه در عراق به تاخیر انداخته است.