ارزیابی نقشه حاصلخیزی خاک دشت اقلید برای لوبیا با استفاده از روش هیبرید فازی- تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی

افزایش عملکرد گیاهان زراعی تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله خصوصیات خاک است. از جمله ویژگی های خاک می توان به عناصر غذایی موجود در خاک اشاره کرد. تعیین حاصلخیزی خاک برای مشخص کردن میزان کوددهی بسیار مهم است. بدون توجه به میزان حاصلخیزی خاک، با مصرف نادرست کودهای شیمیایی نه تنها عملکرد کیفی و کمی محصولات بالا نمی رود، بلکه باعث می شود ضمن تحمیل هزینه های اضافی، تعادل عناصر غذایی در خاک بهم خورده و مسایل زیست محیطی نیز مطرح شود. بنابراین تعیین درجه حاصلخیزی خاک و تهیه نقشه حاصلخیزی ضروری به نظر میرسد. در این مطالعه سعی بر آن شد تا با تهیه نقشه حاصلخیزی خاک به منظور کشت لوبیا در دشت شادکام شهرستان اقلید استان فارس، درجه حاصلخیزی خاک مشخص شود. نقشه حاصلخیزی خاک با استفاده از سامانه فازی و تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS تهیه گردد. جهت نیل به این اهداف از 210 نقطه منطقه مورد مطالعه نمونه برداری صورت گرفت و داده های ورودی برای تعیین حاصلخیزی خاک که شامل غلظت های  ماده آلی، پتاسیم، فسفر، آهن،  منگنز، روی و مس بودند اندازه گیری شدند. در ابتدا درون یابی برای هر یک از عناصر خاک با استفاده از مدل وزن دهی عکس فاصله (IDW) در محیط  GIS انجام شد. سپس برای هر یک از عوامل به منظور تهیه نقشه فازی یک تابع عضویت با توجه به حد بحرانی آنها تهیه گردید. در نهایت برای وزن دهی به هریک از لایه ها از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. بر اساس وزن های نسبی هر یک از معیارها بیشترین  وزن نسبی  مربوط به کربن آلی به میزان 0/354 و کمترین وزن نسبی محاسبه شده مربوط به عنصر آهن قابل استفاده با  مقدار 0/031 بود. همچنین نتایج نشان داد که  0/3، 80/3 و 19/4درصد از منطقه مورد مطالعه به ترتیب در گروه های خیلی ضعیف، ضعیف ومتوسط از لحاظ حاصلخیزی جهت کشت لوبیا قرار گرفتند.